Jak tanie mogą być ziemniaki?

2014-07-21 08:11

Źródło: www.fresh-market.pl (Marek Słowiński)

Sytuacja na krajowym rynku ziemniaków pozostaje bardzo dynamiczna. Przynajmniej pod względem cenowym, bo już w przypadku popytu wypada to znacznie słabiej. Wiadomo jednak, że w okresie wakacyjnym nie ma co liczyć na cuda w tej materii.

Ziemniaków na rynku wciąż przybywa. Na większości obszaru kraju nie ma dużych problemów w ich uprawie. Gdzieniegdzie na południu Polski może zbyt częste opady deszczu opóźniają trochę zbiory, a znów na Kujawach czy Podlasiu rolnicy martwią się zbyt małymi opadami, jednak nie są to problemy o rozmiarach klęskowych.

W konsekwencji, choć warunki uprawy i zbioru nie są stuprocentowo jednorodne, to dominują informacje o wysokiej wydajności zbiorów (oczywiście chodzi o odmiany zbierane obecnie, o odmianach późniejszych jeszcze trudno orzekać). „Ziemniaki są jak byki” słyszy się często od rolników, a plon sięga nawet 50 ton z hektara.

Nie może zatem dziwić, że w takich warunkach – wzrostu podaży i wakacyjnego popytu, ceny ziemniaków zmierzają konsekwentnie w dół w zasadzie od początku sezonu. Obecnie w dużym hurcie za ziemniaki pakowane w worki płaci się od 0,20 do 0,40 zł/kg, ale wcale łatwo można je kupić jeszcze taniej.

Co prawda może nie w dużym hurcie, ale na giełdach hurtowych. Zdarza się bowiem, że popyt jest zerowy i ci, którzy nie mogą czekać oddają swój towar za grosze. W minionym tygodniu dochodziło nawet do porzucanie niesprzedanych ziemniaków.

Pogłębiający się rozdźwięk między popytem a podażą coraz bardziej niepokoi producentów ziemniaka. Opisane powyżej przypadki też nie pomagają w kształtowaniu nastrojów na rynku. Coraz częściej pada pytanie „czy nie nadchodzi powtórka z fatalnego sezonu 2011/2012?”

Obecne ceny już są niższe niż wówczas. Wtedy, w ostatniej dekadzie lipca, średnio płacono za ziemniaki 0,43 zł/kg (na koniec miesiąca 0,40 zł/kg). Teraz cena średnia to 0,30 zł/kg. Widać to na naszym wykresie poniżej.

Oczywiście jeszcze taniej było w lipcu 2012 roku, ale tamten sezon – 2012/2013, per saldo okazał się całkiem niezły. Po fatalnym lipcu i sierpniu przyszedł ogromny popyt z Rumunii co uratowało polski rynek ziemniaków. Można to zaobserwować na prezentowanym poniżej wykresie, który pokazuje zmiany ceny średniej w dużym hurcie w ostatnich kilku latach.

Wróćmy jednak do sezonu 2011/2012, tak fatalnego dla polskich producentów. Sezonu ogromnej nadpodaży w całej Europie. Wtedy nie było klęski żywiołowej na Bałkanach i nic nie mogło uratować popytu na polskiego ziemniaka. Jak widać na naszym wykresie ceny spadały wówczas aż do maja 2012 roku. średnia zeszła wówczas poniżej 0,20 zł/kg

Widać zatem, że w tym roku od obecnego poziomu cenowego zostało już stosunkowo niewiele do tamtego „rekordu”. Faktem jest, iż przy tak niskich cenach opór przed każdym kolejnym spadkiem (chodzi o trwały efekt, a nie o chwilowe wahnięcie) jest większy. Ale gdy nie ma popytu, to spadku cen nikt nie zatrzyma. I tego obawiają się producenci. Cen na poziomie 0,10 zł/kg i braku chętnych nawet na tak tani Tower.

Dlatego z dużym niepokojem, ale i z nadzieją oczekują na przełom sierpnia i września. Wtedy bowiem pojawią się pierwsze sygnały, czy zagranicą są chętni na nasze ziemniaki. Tradycyjnie patrzy się z nadzieją w kierunku Bałkanów. Były tam w tym roku straszne powodzie, choć było to na wiosnę i nie słychać aby znalazło to przełożenie na kłopoty z podażą ziemniaków. Ale z drugiej strony prócz Bałkanów oraz Mołdawii, to Europa jest dla polskich ziemniaków praktycznie zamknięta.

Do tego dochodzą niekorzystne dla polskich producentów, na szczęście niepotwierdzone informacje, że Węgrzy zaczęli zatrzymywać polskie samochody z ziemniakami jadącymi dalej na południe. Oczywiście chodzi o ziemniaki bez wymaganych badań. Wcześniej tego Węgrzy nie robili, ale podobno w tym roku też mają trochę ziemniaków do sprzedania. Jednak jeśli kontrole się zaostrzą, to będzie kłopot, bo wiadomo jak wygląda „eksport” dużej części polskich ziemniaków.

Zobacz też: hurtowe ceny ziemniaków