W Austrii i całej Europie zapasy ziemniaków niemal wyczerpane
Bardziej niż kiedykolwiek jest zauważalny wpływ ubiegłorocznego rekordowo upalnego lata. Ale zarówno w Austrii, jak iw całej Europie wielu rolników narzeka na duży odsetek strat w sortowaniu.
Przypomnienie…
Sadzenie, a także rozwój bulw były zadowalające do czerwca ubiegłego roku, a na całym kontynencie handlowcy rozpoczęli nowy sezon z wielką pewnością siebie. Magazyny zostały praktycznie wyczyszczone, a wspaniała wiosna (kwiecień, maj) spowodowała gwałtowny wzrost dostępnych ilości. Problemy z importowanymi towarami z Hiszpanii, Izraela i Egiptu, a także nadpodaż lokalnych nowych ziemniaków obniżały ceny. Sytuacja zaczęła się zmieniać pod koniec lipca. Wydłużony okres upałów w Europie Środkowej doprowadził do stresu w roślinach. Wystąpiły wszelkiego rodzaju problemy ze wzrostem, czego rezultatem były duże straty wydajności. Przemysł przetwórczy podniósł alarm i wykupił pozostałe gotowe do spożycia ziemniaki. Intensywne nawadnianie doprowadziło do dodatkowych podwyżek cen.
Zarówno Austria, jak i duża część reszty Europy stanęły w obliczu ograniczonych plonów. W tym samym czasie Niemcy były w stanie przynajmniej teoretycznie osiągnąć średni zbiór 698.000 ton. O 6,8 procent mniej w stosunku do 2017 roku i o 8,3 procent poniżej średniej 10-letniej. Praktycznie jednak do 50 procent zebranych bulw miało wady, które czyniły bardzo trudnym, o ile nie niemożliwym ich wprowadzenie na rynek.
Jak przedstawia się sytuacja rynkowa wybranych państw UE?
Niemcy odnotowały 24 procent strat w zbiorach w 2018 roku, a pod koniec grudnia zapasy ziemniaków były o 35 procent niższe niż w analogicznym okresie 2017 roku. Sadzeniaki są, podobnie jak w Austrii, rzadkie i drogie. Zbiory w Polsce spadły o 17 procent. Zapasy krajowe są wystarczające, aby pokryć popyt wewnętrzny. Bulwy są małe, a ich jakość pozostawia wiele do życzenia.
W Holandii produkcja ziemniaków spadła o 22 procent jeśli chodzi o ziemniaki na przetwórstwo i o 18 procent jeśli chodzi o ziemniaki skrobiowe. Eksport nie nabiera tempa z powodu braku towarów i wysokich cen, szczególnie dla odbiorców w Afryce i Azji. Również w Holandii sadzeniaki są poszukiwanym towarem. Belgia, oprócz Holandii, największy europejski eksporter frytek, jest szczególnie dotknięta spadkiem plonów – aż o 20 procent w porównaniu z rokiem poprzednim. Belgia ma zobowiązania dotyczące dostaw na całym świecie, a ta kampania sprawiła, że bardzo trudno było je spełnić. Wysokie ceny towarów o jakości poniżej średniej też powodują problemy. Zapotrzebowanie na młode hiszpańskie ziemniaki jest tam wysokie.
Francja w znacznym stopniu uniknęła ekstremalnych warunków klimatycznych podczas sezonu wegetacyjnego w ubiegłym roku, a przy poziomie 8,5 miliona ton i spadku o 7 procent rok do roku, można stwierdzić, że osiągnęła całkiem dobre zbiory, jak na te okoliczności. Oprócz silnej sprzedaży krajowej, mocno wzrósł również eksport, bo o 10 procent. Popyt na francuskie ziemniaki pozostaje silny w całej Europie, zwłaszcza w Hiszpanii i we Włoszech.
Hiszpania zwiększyła areał ziemniaków na 2019 rok, ale ponownie ograniczyła uprawy na eksport. Większość hiszpańskich producentów pozostaje po bezpiecznej stronie i zawiera umowy o stałej cenie z krajowymi z detalistami. Nasadzenia zostały już tam zakończone. Dotychczasowa pogoda była pozytywna.
Oceny dalszego rozwoju rynku
Zapasy z pewnością będą w tym roku kończyć się w całej Europie szybciej niż zwykle. Rynki krajowe są bardzo otwarte, a nie oczekuje się nadmiernej presji podażowej z regionów produkcji wczesnego ziemniaka w południowej Europie.
Nie można wykluczyć dalszego wzrostu cen, również w Austrii, chociaż austriaccy rolnicy są zwolnieni z podatku, ponieważ warunki przechowywania nie są dobre, a zapasy maleją. Pod koniec marca ostatnie przechowywane ziemniaki mogą zostać sprzedane. Pierwsze nowe ziemniaki z Egiptu i Cypru już przybyły i są w sklepach krajowych. Warto zauważyć, że dostawy z Izraela spodziewane są 1-2 tygodnie później, tj. w końcu marca, jeśli w ogóle, z powodu zimnej, mokrej pogody. To, czy dojdzie w kraju do powstania „wąskiego gardła” w przypadku ziemniaków, będzie oczywiście zależało od tego, jak będzie się kształtować pogoda i kiedy można zebrać pierwsze wczesne ziemniaki.
Holandia – stabilizacja na rynku ziemniaków
Regionalny rynek ziemniaków i marchwi – 11 tydz. br.
Presja na cenę ziemniaków wciąż widoczna
Francja – ceny ziemniaków w górę
Polska i kraje bałtyckie – dobre rynki dla marokańskiego ziemniaka
