Nawozy naturalne – nowe dyrektywy

Gospodarstwa, które ze względu na swoje położenie są szczególnie narażone na zanieczyszczenia spowodowane przez azotany pochodzenia rolniczego, powinny być zaopatrzone w zbiorniki do przechowywania nawozów naturalnych.

Programy działań, obowiązujące w danych rejonach powinny uwzględniać owe wymagania.
W Polsce wyznaczono ogółem 21 tzw. obszarów szczególnie narażonych na azotany pochodzenia rolniczego (OSN) o łącznej powierzchni, stanowiącej 2 proc. krajowego areału.

Wymagania dotyczące gospodarstw położonych na obszarach szczególnie narażonych (OSN)
Zasady przechowywania nawozów naturalnych na obszarach szczególnie narażonych na zanieczyszczenia spowodowane przez azotany pochodzenia rolniczego regulowane są przepisami Unii Europejskiej, tj. dyrektywą Rady 91/676/EWG z dnia 12 grudnia 1991 r., dotyczącą ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego.
 
Dyrektywa ta została wdrożona do prawodawstwa polskiego ustawą z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019 z późn. zm.). Na podstawie art. 47 ust. 7 wyżej wymienionej ustawy, wydane zostały rozporządzenia dyrektorów regionalnych zarządów gospodarki wodnej, w sprawie wprowadzenia programów działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych.

Są to akty prawa miejscowego, obowiązujące wszystkich rolników, gospodarujących na terenach szczególnie narażonych na odpływ azotu z rolnictwa.

Powyższa dyrektywa nie narzuca metody magazynowania nawozów naturalnych. Zbiorniki takie powinny:
- posiadać wystarczającą pojemność do składowania nawozów naturalnych w okresie, gdy ich wywożenie na pola jest zabronione,
- zapobiegać przeciekom gnojówki lub gnojowicy do gruntu.
   
Wymagania dotyczące pozostałych gospodarstw
Krajowe wymagania dotyczące przechowywania nawozów naturalnych określają przepisy ustawy z dnia 26 lipca 2000 r. o nawozach i nawożeniu (Dz. U. Nr 89, poz. 991 z późn. zm.). Przepisy te nie są objęte prawem Unii Europejskiej.

Z dniem 1 maja 2005 r. wymagania dotyczące przechowywania gnojowicy i gnojówki w odpowiednich zbiornikach obowiązują podmioty prowadzące chów lub hodowlę drobiu powyżej 40 000 stanowisk lub chów lub hodowlę świń powyżej 2 000 stanowisk - dla świń o wadze ponad 30 kg lub 750 stanowisk dla macior.

Natomiast z dniem 25 października 2008 r. wszyscy rolnicy będą zobowiązani do przechowywania:
- gnojowicy i gnojówki - wyłącznie w szczelnych zbiornikach o pojemności umożliwiającej gromadzenie co najmniej czteromiesięcznej produkcji tego nawozu

- obornika i odchodów zwierząt oraz guana - w pomieszczeniach inwentarskich lub na nieprzepuszczalnych płytach, zabezpieczonych przed przenikaniem wycieku do gruntu oraz posiadających instalacje odprowadzającą wyciek do szczelnych zbiorników.
   
Wymagania dotyczące gospodarstw zaproponowane w projekcie opracowanej ustawy o nawozach i nawożeniu
 Zgodnie z art. 25 tego projektu obowiązek przechowywania:
- obornika na nieprzepuszczalnych płytach, zabezpieczonych w taki sposób, aby wycieki nie przedostawały się do gruntu dotyczyć będzie tylko podmiotów prowadzących wielkotowarowy chów lub hodowlę drobiu i świń. Projekt przewiduje, że przepisy te wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2009 r.

- gnojówki i gnojowicy wyłącznie w szczelnych zbiornikach o pojemności umożliwiającej gromadzenie co najmniej czteromiesięcznej produkcji tego nawozu dotyczyć będzie wszystkich gospodarstw posiadających te nawozy. Projekt przewiduje, że przepisy te wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2011 r.

Ustawa o nawozach i nawożeniu podlega notyfikacji w Komisji Europejskiej i z tego względu prace nad nią zostały wstrzymane do 6 lipca bieżącego roku.
Ustawa jest przekazana do Sejmu po poprawkach Senatu.

Zasięg poszczególnych obszarów szczególnie narażonych (OSN)
pobierz plik .pdf 85 KB

Mapa Polski z obszarami szczególnie narażonymi, z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych należy ograniczyć
pobierz plik .pdf 78 KB



Źródło: fresh-market.pl, na podstawie MRiRW