Luty - początek kryzysu na rynku jabłek

2013-04-03 20:18

Źródło: www.fresh-market.pl (Katarzyna Zygmuntowska)

Sytuacja na rynku jabłek eksportowych

Koniec stycznia 2013 roku upłynął pod znakiem rosnącego popytu na jabłka deserowe. Dużym zainteresowaniem cieszyła się wówczas odmiana Idared, która pomimo bardzo wysokiej podaży owoców na rynku, na przełomie stycznia i lutego osiągnęła w skupach i firmach eksportowych 1,00 zł/kg (owoce z chłodni zwykłej). Jabłka tej odmiany z KA można było sprzedać w niektórych firmach nawet o 10 groszy drożej.

Z początkiem lutego odnotowano także pierwsze, długo oczekiwane zwyżki cen jabłek odmian czerwonych. Jeszcze w styczniu za czerwoniaki w kalibrze 70+ można było dostać maksymalnie 0,90 – 1,00 zł/kg netto, na początku lutego niektóre firmy zaczęły płacić już 1,10 zł/kg netto i to tylko za owoce z chłodni zwykłej. Za jabłka z warunków kontrolowanej atmosfery można dostać średnio o 10 groszy więcej. W przypadku indywidualnych zamówień i szybkiej realizacji zlecenia firmy za jabłka odmian czerwonych z KA gotowe były zapłacić nawet 1,40 zł/kg.

Gala i Golden Delicious w sezonie 2012/2013 doszły do pułapu cenowego balansującego opłacalności, dlatego w przypadku tych dwóch odmian większych ruchów cenowych nie widziano już od grudnia. Gala w kalibrze 70+ kupowana była od 1,80 do 2,10 zł/kg, natomiast Gala w kalibrze 65+ od 1,70 do 1,90 zł/kg netto. Golden Delicious na początku lutego skupowany był w cenie 1,70 – 1,90 zł/kg netto.

Producenci jabłek odmiany Idared niedługo cieszyli się ceną na poziomie złotówki. Już pod koniec pierwszego tygodnia lutego Idared zaczął tanieć. Trend spadkowy na początku miał charakter lokalny i obniżki miały miejsce tylko w niektórych firmach, jednak niedługo sytuacja zaczęła się diametralnie zmieniać. Eksport wyhamował i na rynku zaczął robić się korek podażowy, który tworzyły jabłka z przechowalni, z chłodni zwykłych i pierwsze jabłka z KA. Wysoka podaż Idareda – znacznie przewyższająca popyt, wpłynęła na spore spadki cenowe. Cena Idareda w kalibrze 70+ w połowie lutego spadła w skupie do 0,80 – 0,90 zł/kg netto. Ceny pozostałych czerwoniaków natomiast, dosłownie zamarły. Jabłka z chłodni zwykłej w kalibrze 70+ skupowane były maksymalnie po 0,90 – 1,00 zł/kg netto, a jabłka z kontroli w cenie 1,10 – 1,20 zł/kg netto. O wyższych cenach można było tylko pomarzyć.

Pod koniec lutego sytuacja na rynku jabłek zaczęła się uspokajać. Ceny zamarły, a popyt pozostał na średnim, stabilnym poziomie. Ceny poszczególnych odmian do końca miesiąca nie zmieniły się, choć coraz więcej firm w przypadku Idareda, niezależnie od warunków przechowywania oferowało tą niższą cenę – 0,80 zł/kg netto.

Dokładną analizę cen skupu jabłek (najczęściej występujących) na eksport w lutym 2013 roku przedstawiają wykresy: 1 i 2.

Wykres 1. Ceny zakupu [zł/kg] jabłek odmiany Idared w kalibrze 70+ z warunków chłodni zwykłej w lutym 2013 roku.

Wykres 2. Ceny zakupu [zł/kg] jabłek odmiany Jonagored w kalibrze 70+ z warunków chłodni zwykłej i KA w lutym 2013 roku.

Co się działo w cenie przemysłu?

Początek 2013 roku nie przyniósł żadnych większych niespodzianek cenowych dla przemysłu. Producenci byli przekonani, że cena jabłek przemysłowych z grudnia utrzyma się do końca sezonu. Tak było w poprzednich latach i nikt nie spodziewał się, że luty przyniesie jakąkolwiek zmianę. Jak się jednak okazało na początku lutego 2013 wzrost popytu na polski koncentrat jabłkowy wpłynął na nieznaczną podwyżkę cen skupu jabłek przemysłowych. Pośrednicy płacili za przemysł 0,35 – 0,37 zł/kg. W kolejnych tygodniach lutego ceny skupu przemysłu rosły nieustająco osiągając pod koniec miesiąca pułap 0,36 – 0,44 zł/kg, przy czym większość firm płaciła za odpady posortowanicze 0,38 – 0,40 zł/kg brutto.
Dokładną analizę cen skupu jabłek przemysłowych w lutym 2013 roku przedstawia wykres 3.

Wykres 3. Ceny skupu [zł/kg] jabłek przemysłowych w lutym 2013 roku.