Rynek awokado w Polsce

2020-08-17 08:00

Ostatnie dziesięć lat to okres niemal nieprzerwanego wzrostu rynku awokado w Polsce. Import tych owoców w latach 2010-2019 w ujęciu ilościowym rósł nieprzerwanie, a zmalał rok do roku tylko raz – w roku 2012 i to tylko denominowany w dolarach (w euro i złotych też utrzymywał tendencję zwyżkową przez cały ten okres). Pokazują to kolejne tabele opracowane na podstawie danych GUS.

Masa	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
tys. t	2,861	2,875	3,048	4,752	7,222	9,270	11,607	14,885	20,241	22,708
zmiana proc. r/r		0,5	6	56	52	28	25	28	36	12

PLN	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
mln	16,708	19,571	20,535	35,017	54,141	87,588	120,662	165,065	191,013	279,530
zmiana proc. r/r		17	5	71	55	62	38	37	16	46

EUR	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
mln	4,197	4,805	4,891	8,383	12,942	20,946	27,737	38,681	44,913	65,017
zmiana proc. r/r		14	2	71	54	62	32	39	16	45

USD	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
mln	5,600	6,656	6,293	11,177	17,337	23,330	30,750	43,344	53,184	72,869
zmiana proc. r/r		19	-5	78	55	35	32	41	23	37

Na wykresie tym oraz w danych tabelarycznych widać, że najbardziej dynamiczny okres wzrostu importu awokado do Polski miał miejsce w latach 2014-2015. W roku 2019 wzrost wyniósł już tylko 12 procent rok do roku.

Co ciekawe, Polska jest także eksporterem, a właściwie reeksporterem awokado. Poniżej przedstawiamy dane w postaci tabelarycznej ilustrujące zmiany w tym eksporcie w omawianym dziesięcioleciu.

Masa	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
tys. t	0,274	0,521	0,679	0,937	1,007	0,865	1,641	1,751	3,134	5,423
zmiana proc. r/r		90	30	38	7	-14	90	7	79	73

PLN	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
mln	1,146	2,712	4,487	6,074	5,978	7,225	15,924	14,941	22,953	39,477
zmiana proc. r/r		137	65	35	-2	21	120	-6	54	72

EUR	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
mln	0,288	0,656	1,071	1,453	1,430	1,728	3,665	3,494	5,390	9,183
zmiana proc. r/r		128	63	36	-2	21	112	-5	54	70

USD	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
mln	0,382	0,908	1,374	1,926	1,916	1,909	4,063	3,917	6,373	10,299
zmiana proc. r/r		138	51	40	-1	-0,4	113	-4	63	62

Jak widać, eksport ten również rósł dynamicznie przez większość dziesięciolecia. W ujęciu ilościowym spadek mieliśmy tylko w roku 2015, za to dwa ostatnie lata przyniosły wyraźny wzrost w tym zakresie.

Jeśli chodzi o średnie ceny importowanego do Polski awokado (jako iloraz wartości importu brutto przez jego wartość, denominowane w złotych i dolarach), to odpowiednie dane tabelaryczne prezentujemy poniżej.

	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
w mln PLN	5,84	6,81	6,74	7,37	7,50	9,45	10,40	11,09	9,44	12,31
zmiana proc. r/r		17	-1	9	2	26	10	7	-15	30
	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
w mln USD	1,96	2,32	2,06	2,35	2,40	2,52	2,65	2,91	2,63	3,21
zmiana proc. r/r		18	-11	14	2	5	5	10	-10	22

Jak widać i w przypadku tego wskaźnika dominowała tendencja wzrostowa, która była przerywana tylko w latach 2012 i 2018. Rok 2019 przyniósł natomiast najsilniejszy wzrost względny ceny średniej w omawianym dziesięcioleciu.

Dysponując danymi o imporcie (brutto) i eksporcie, możemy obliczyć wartość importu netto, jako różnicę import brutto-eksport. Import netto zaś to dobry model dla wielkości spożycia awokado Polsce, bo obejmuje te ilości i wartości, które dotyczą awokado pozostającego na rynku polskim.

Masa	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
tys. t	2,587	2,354	2,369	3,815	6,215	8,404	9,966	13,133	17,107	17,285
zmiana proc. r/r		-9	1	61	63	35	19	32	30	1

PLN	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
mln	15,562	16,859	16,049	28,943	48,163	80,363	104,738	150,124	168,060	240,053
zmiana proc. r/r		8	-5	80	66	67	30	43	12	43

EUR	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
mln	3,909	4,149	3,820	6,930	11,512	19,218	24,072	35,187	39,523	55,834
zmiana proc. r/r		6	-8	81	66	67	25	46	12	41

USD	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019
mln	5,218	5,748	4,918	9,251	15,421	21,421	26,687	39,427	46,811	62,571
zmiana proc. r/r		10	-14	88	67	39	25	48	19	34

Poniżej zmiany w ilościowym imporcie netto w formie wykresu.

Modelowane w ten sposób spożycie awokado w Polsce wykazywało również niemal nieprzerwany wzrost. W ujęciu ilościowym mieliśmy tylko jeden spadek – w roku 2011 w stosunku do 2010, zaś w ujęciu wartościowym (we wszystkich walutach) do takiego spadku doszło tylko w roku 2012. Warto także zwrócić uwagę na prawie stabilną wielkość spożycia w roku 2019 w stosunku do 2018, jeśli chodzi o ilość, przy dużym względnym wzroście wartości w każdej walucie. Dobrze to widać na wykresach poniżej.

w3a

w3b

w3c

Widać tu też coś jeszcze. krzywe importu brutto i netto nie są równoległe. Ta pierwsza odchyla się od tej drugiej coraz bardziej, a to oznacza, że rośnie udział eksportu w handlu zagranicznym owocami awokado w Polsce.

A jak wygląda struktura ilościowa importu awokado do Polski w poszczególnych miesiącach roku? Ilustruje to wykres poniżej, obrazujący dane z lat 2018 i 2019 oraz cztery miesiące roku bieżącego.

Zarówno w roku 2018, jak też w roku 2019 wyraźny „dołek” w ilości sprowadzanego do Polski awokado widać w okresie letnim i można przyjąć, iż jest to zjawisko sezonowe. Jednak widać też, że oba wymienione lata zasadniczo się od siebie różniły. W 2018 mieliśmy słaby początek i wzrost od sierpnia. W roku 2019 widzimy bardzo dobry początek i niezłą końcówkę, ale trochę słabszą niż rok wcześniej (tylko grudzień znów ponad tym sprzed roku).

Jeśli chodzi o rok 2020, to wydaje się, że w kształcie krzywej widzimy wpływ kryzysu wywołanego pandemią koronawirusa. Import awokado do Polski spadł w lutym i pozostał niższy w marcu. Poprawa przyszła dopiero w kwietniu, ale i tak było gorzej niż w roku 2019.

Na koniec rzut oka na to, które państwa są największymi dostawcami awokado do Polski. Poniższy wykres pokazuje, że jest to dość wąski krąg, ale wśród ujętych w zestawieniu czterech krajów każdy miał okazje być liderem w tej dziedzinie.

W 2010 roku na pierwszym miejscu była Hiszpania z wolumenem 813 ton, na drugim RPA z 663 tony i na trzecim Izrael dostarczając 638 ton awokado do Polski. Zdecydowanie najczęściej – sześć razy na dziesięć liderem był Izrael, ale w ostatnich dwóch latach dominację zyskało Peru, kraj, który do pierwszej trójki wszedł dopiero w roku 2017, ale jego dostawy rosły bardzo dynamicznie. Tylko raz w ciągu omawianych dziesięciu lat w pierwszej trójce dostawców awokado pojawił się inny kraj. W 2011 rok na trzecim miejscu znalazła się Kenia.

W 2019 roku Peru dostarczyło do Polski 4178 ton awokado, drugi w rankingu Izrael dostarczył 3966 ton tych owoców, a trzecia Hiszpania 2747 ton. Wśród najważniejszych dostawców awokado do Polski w minionym roku były także następujące kraje (w kolejności dostarczanych wolumenów): Niemcy 2102 tony, RPA 1998 ton, Chile 1389 ton, Kenia 1023 tony, Austria 1020 ton i Słowenia 1014 ton. Z Polski w reeksporcie najwięcej awokado trafiło w 2019 roku na Ukrainę 4494 tony oraz na Białoruś 770 ton.