Frezja

(Freesia.L) - roślina wieloletnia bulwiasta, należąca do rodziny kosaćcowatych (Iridaceae). Większości gatunków frezji pochodzi z południowej Afryki (z Przylądka Dobrej Nadziej). Roślina ta posiada powyginaną łodygę dochodzącą do 55 cm wysokości, w części szczytowej widlasto rozgałęzioną. Kwiaty dzwonkowate zebrane są w jednostronne grona silnie pachnące, występują w szerokiej gamie kolorów.

Nazwa Freesia wywodzi się od nazwiska niemieckiego lekarz Frederica Freese bliskiego kolegi ze studiów odkrywcy tej że rośliny Chr.Fr.Echlon. Echlon był kolekcjonerem roślin pochodzących z południowej Afryki i to on jako pierwszy sprowadził do Europy pierwsze egzemplarze frezji. Pod koniec XIX wieku rozpoczęto pierwsze prace hodowlane nad frezją ogrodową (Freesia hybryda). Obecnie największym producentem tej rośliny jest Holandia.

Frezja w swojej ojczyźnie rośnie oraz zakwita w porze chłodnej, w okresie letnim organy spichrzowe (bulwy) przechodzą w okres spoczynku. W warunkach sztucznych może być uprawiana przez cały rok, ponieważ jest rośliną obojętną fotoperiodycznie i kwitnie niezależnie od długości dnia.

Rośliny te można rozmnażać: generatywnie poprzez wysiew nasion. Metoda ta jednak ogranicza się do okresu wiosennego (wysiew trwa od marca do kwietnia), oraz wegetatywnie poprzez odejmowanie bulw przybyszowych tworzących się u podstawy bulwy następczej.
Frezje znajdują zastosowanie jako: roślina rabatowa, obwódkowa, a także na ogrody skalne, jednak najbardziej popularne jest przeznaczenie jej na kwiaty cięte.

W polskiej produkcji kwiatów ciętych frezja klasuje się na trzeciej pozycji tuż po róży i gerberze (dane GUS 2004 r.) Dla uatrakcyjnienia i wzrostu sprzedaży wprowadzane są nowe tendencje kolorystyczne, i różnorodne nuty zapachowe (od słodkich mocnych zapachów po przez delikatne). Dobierając odmiany do uprawy zwraca się szczególną uwagę na: barwę kwiatów, sztywność łodygi i długość pędów (extra 50 cm, klasa I 40-50cm, klasa II 30-40 cm), oraz trwałość kwiatów po ścięciu.

W uprawie najczęściej pojawiają się odmiany standardowe o kwiatach: pełnych (Grandieur, Honeymoon, Purple Star, Purple Rain, Yvonne, oraz nowe odmiany Algarvie’o mocnym słodkim zapachu i ‘Golden Gate’ o lekkiej woni), półpełnych (Teresa, Pink Fountain, Bonbon, Chassis, oraz odmiana o dużych pąkach kwiatowych i wzmocnionej łodydze ‘White Giant’ ) i pojedynczych (Romy, Orleans, Monaco, Texas, Flandria, oraz nowe odmiany o mocnym i słodkim zapachu ‘Mercurius’ i ‘Delta River’)

Znane gatunki frezji to:

• Frezja Armstronga (Freesia armstrongii)
• Frezja mieszańcowa zwana także ogrodową (Freesia hybrida)
• Frezja pogięta (Fressia refracta)
  
  Krzyżując gatunki frezji Armstronga z frezją pogiętą uzyskano wiele mieszańców i odmian uprawnych.
  
  (ef)