Gerbera

(Gerbera.L) - rodzaj byliny należącej do rodziny astrowatych Asteraceae. W naturalnych warunkach występuje w południowo-wschodniej Afryce, ale również w Azji, południowej Ameryce i Tasmanii. Roślina ta liczy ok.40-50 gatunków i ponad 1000 odmian.

Gerbera posiada silnie skróconą i nieco zgrubiałą oś pędu. Kwiaty zwane są koszyczkami ponieważ złożone są z kwiatów rurkowych (promienistych) i języczkowych (grzbiecistych). Kwiaty rurkowe skupione są ściśle jeden obok drugiego i otoczone okółkiem bogato ubarwionych kwiatów języczkowych.

Gerberę jako pierwszy opisał w 1737 roku holenderski botanik Jan Frederik Gronovius i nazwał „Traugutta Gerbera” na cześć swojego kolegi niemieckiego lekarza. Do roku 1950 największym centrum uprawy gerbery była Riviera Francuska. Na początku lat 60 gerbera była kwiatem unikatowym, wręcz „rarytasem” w kwiaciarniach. Dziś największym producentem tej rośliny jest Holandia. Dzięki pracy wielu ambitnych hodowców gerbera dostępna jest w oszałamiającej liczbie kolorów i odcieni (od bieli kremu po żółty, zielony, pomarańcz aż do ciemnych fioletów, czerwieni) a także w różnorodnym kształcie. Ich kwiatostany mogą być: pojedyncze (zbudowane z kilku okółków kwiatów języczkowych, jednakowej długości i kwiatów rurkowych), kołnierzowe (okółka długich oraz kilku okółków krótkich kwiatów języczkowych które tworzą tzw. kołnierzyk, ze środkiem wypełnionym kwiatami rurkowymi), i pełne (cały wypełniony okółkami z kwiatów języczkowych różnej długości).

Gerbera wykorzystywana jest przede wszystkim na kwiaty cięte, jak również jako roślina doniczkowa (Gerbera jamesonii). Dzięki uprawie szklarniowej dostępna jest przez cały rok a w znacznym nasileniu sprzedawana w okresie wiosennym. Kwiat ten najczęściej rozmnażany jest na skalę produkcyjną wegetatywnie: w kulturach in vitro poprzez wszczepianie tkanki; stożków wzrostu pędu , pączków kwiatostanowych, lub rozwiniętego dna koszyczka kwiatostanowego, jak również namnażanie rośliny z pędu pachwinowego. Metoda ta jest powszechnie stosowana w uprawie szklarniowej ponieważ stwarza możliwość uzyskania dużej liczby roślin z pojedynczego egzemplarza. Na skalę amatorską gerberę można rozmnażać po przez wysiew nasion jak również po przez sadzonki pędowe - zielne.

W polskiej produkcji kwiatów ciętych gerbera klasuje się na drugim miejscu, tuż po róży.
Dobierając odmiany do uprawy zwraca się szczególną uwagę na barwę, kształt oraz wielkość koszyczka, jak również sztywność szypułki która ma wpływ na odporność kwiatów w trakcie transportu oraz na ich trwałość po ścięciu.

Najczęściej uprawiane odmiany gerbery:

• wielkokwiatowa (standardowa) - o średnicy kwiatów od 10- 12 cm, szczególnie cenione w Polsce odmiany z dużym kołnierzem i kontrastująco zabarwionym oczkiem
  (Combat, Poker, Crossroad), odmiany igiełkowe (Ariamar, Tomahawk, Yellow
  Brusch) a także grupa “makaronowa” ( kwiaty przypominają poskręcane wstążki
  Makaronu: Pasta, Pasta di Mamma, Pasta Rotini, Pasta Rosata)
• miniaturowa – o średnicy kwiatów od 5,5- 7,9 cm, pierwsze gerbery nosiły nazwę „Germini” wprowadzona została w 1989 roku przez holenderską firmę. Odmiany; miniaturowe (Asterix, Butler, Cafe, Calima, Crystal Kimsey, Felix, Mayday, Skipper), miniaturowe- igiełkowe (Bowie, Cosmos War, Dark Spinner, Zippy, Sioux). Najbardziej cenioną odmianą przez florystów jest gerbera ‘Marimo’ która nie posiada kwiatów języczkowych, a kwiaty rurkowe tworzą najeżoną kulę, odmiana ta ma modną zieloną barwę. Jej krótka 30-40 cm szypułka powoduje, że może być także uprawiana jako kwiat doniczkowy.