Lilia

(Lilium.L) - rodzaj byliny cebulowej należącej do rodziny liliowatych (liliaceae) obejmującej około 120 gatunków. Pochodzi ze strefy umiarkowanej, wschodnio-azjatyckiej (Chiny i Japonia), euroazjatyckiej (Europa i Zachodnia Azja) i amerykańskiej.

Historia lilii sięga czasów Starożytnej Grecji gdzie była symbolem chwały, czystości, niewinności i majestatyczności. Grecy wierzyli, że lilia powstała z kropel mleka, które zostały uronione przez boginie Herę. Od 1179 roku we Francji lilia stała się ozdobą królewskiego herbu. Dla amerykanów jest symbolem nadziei.

Lilia może dorastać do 3 metrów wysokości, jej łodyga jest gruba, sztywna, owłosiona lub naga. Liście są osadzone na łodydze skrętolegle lub okółkowo, i mogą mieć formę lancetowatą lub jajowatą. Najbardziej dekoracyjną częścią rośliny są kwiaty: duże, mocno pachnące, osadzone na wierzchołku pędu, które dzielą się na: turbanowe, miseczkowe, trąbkowe, i kielichowe. Efektowne kwiaty lilii zapylane są przez motyle oraz inne owady które przywabiane są zapachem.
Lilie rozmnaża się metodą wegetatywną poprzez: sadzonkowanie pojedynczych łusek, lub odejmowanie cebul przybyszowych powstających na pędzie. Na skalę produkcyjną można rozmnożyć lilię wykorzystując metodę in vitro, wszczepiając wierzchołki wzrostu lub łuski cebulowe.

Najbardziej popularne jest zastosowanie lilii na kwiaty cięte, oraz jako roślinę ogrodową do obsadzania rabat i tworzenia grup ogrodowych. Również może być stosowana jako roślina doniczkowa do dekoracji wnętrz, balkonów i tarasów.

Uprawa lilii jako rośliny doniczkowej nie jest w Polsce jeszcze tak bardzo rozpowszechniona jak to ma miejsce w USA, jednak wzbudza coraz większe zainteresowanie wśród naszych producentów. Do uprawy doniczkowej dobierane są odmiany karłowe lub niskie prawie ze wszystkich dostępnych grup.

Najczęściej uprawiane grupy lilii:

• Azjatyckie - odmiany osiągają wysokość 70-100 cm. Lilie tej grupy charakteryzują się obfitym kwitnieniem, ich kwiaty są kielichowate o delikatnej woni, z pąkami zwróconymi do góry. Gama barw kwiatów jest duża, najczęściej występują w kolorze żółtym i pomarańczowym z charakterystycznymi ciemnymi kropkami na płatkach. U odmian azjatyckich istnieje możliwość pędzenia cebul w nieco niższej temperaturze (14- 16 stopni C), i skrócenia okresu uprawy. Wybrane odmiany: ‘Red Sensation’, ‘ Tango Lily’, ‘Cheops’, ’Impresja’, ‘ Melba’.
  
• Orientalne - odmiany tej grupy osiągają wysokość 100-120 cm. Kwiaty lilii orientalnych są bardzo dekoracyjne, duże i mocniej pachnące niż lilie azjatyckie. Najczęściej występują w tonacjach różu (‘Dordogne’,’Almeria’), fioletu i bieli (‘Constanta’), ale także spotkać można odmiany dwubarwne ( kremowo- różowa ‘Shocking’). Kwiaty rozwijają się wolniej, zachowują dłuższą trwałość po ścięciu, a pąki są odporne na opadanie przy niedoborze światła. Temperatura uprawy lilii orientalnych wynosi 16-18 stopni C.
  
• Longiflorum - posiadają kwiaty trąbkowate, o mocnym słodkim zapachu, najwięcej odmian tej grupy występuje w kolorze białym i różowym (‘Prince Promise’). Na łodydze dochodzącej do 150 cm znajduje się od 2 do 3 kwiatów.
  
• Mieszańce LA (Lilium longiflorum x lilia azjatycka) - charakteryzują się silnym wzrostem, oraz atrakcyjnym ulistnieniem. Kwiaty są najczęściej duże, lekko pachnące, przeważnie w kolorze morelowym lub łososiowym (‘Carmine Diamond’), zachowują długą trwałość po ścięciu (nawet do 9 dni). Pąki są pokryte gęstymi i miękkimi włoskami. Mieszańce tej grupy posiadają dobrą odporność na choroby grzybowe.
  
• Mieszańce OA (lilie orientalne x lilie azjatyckie) - odmiana 'First Crown'
  
• Mieszańce OT (lilie orientalne * lilie trąbkowe) – odmiany o barwie żółtej 'Conca d’Or', 'Yelloween', 'Orania'.
  
  (ef)