Lista produktów tradycyjnych

Wszystkie niezbędne informacje, formularze i inne przydatne informacje na temat produktów tradycyjnych można znaleść na stronie Ministerstwa Rolnictwa.

Poniżej prezentujemy niektóre z listy produktów tradycyjnych z działu owoce i warzywa, jabłka:

- Jabłko z Raciechowic
Sady jabłoniowe z terenu Raciechowic położone są na obszarze Beskidu Wyspowego. Owoce dojrzewają w ostrzejszym klimacie podgórskim i przez odpowiednie nasłonecznienie na stokach południowych otrzymują swoisty smak i wybarwienie. Wpływ na wyjątkowy smak jabłek z Raciechowic mają duże różnice temperatur pomiędzy nocą a dniem. Ze względu na warunki klimatyczne, które są tu bardzo dobre oraz specyficzny mikroklimat górski, jabłka mają wyjątkowy smak, jędrność i zapach.

- Jabłka łąckie
Wyrazisty smak i zapach jabłka łąckie zawdzięczają mikroklimatowi Kotliny Łąckiej. Większość owoców uzyskiwanych w rejonie Łącka cechuje się wyjątkową soczystością i aromatem. Kształt owoców zależy od poszczególnej odmiany. Ich rumieniec jest wyraźnie mocniejszy od jabłek pochodzących z innego regionu. Dzięki specyficznemu mikroklimatowi oraz ukształtowaniu terenu ordzawienie owoców jest stosunkowo małe. Większość sadów znajduje się na stokach o nachyleniu około 15 stopni, co stwarza najkorzystniejsze rozłożenie rocznych temperatur.

- Jabłka odmiany Berlepsch
Jabłko małe, kuliste lekko spłaszczone o pięciu wyraźnych żebrach wokół kielicha. Skórka krwistoczerwona prawie na całej powierzchni owocu, lekko szorstka. Miąższ biały, luźny, zaróżowiony pod skórką.
Owoc kulisty, lekko spłaszczony, symetryczny. Zagłębienie kielichowe szerokie. Szypułka cienka i krótka, zagłębienie szypułkowe wąskie, niezbyt głębokie, lekko ordzawione. Jabłko małe o średnicy do 6 cm.
Skórka zielonożółta z krwistoczerwonym rumieńcem na powierzchni prawie całego owocu. Miąższ białokremowy, pod skórką zabarwiony na różowo. Miąższ dość ścisły, kruchy, soczysty. Smak winny. Zapach świeży, aromatyczny. Owoce zawierają bardzo dużo witaminy C. Doskonale nadają się do wypieków, gdyż zachowują kształt i przybierają piękny kolor. Odmiana wczesnozimowa, odporna na parch jabłoni, wrażliwa na drobną plamistość liści. Świeży sok jest zabarwiony na czerwono. Drzewo średnio rosnące.
Odmiana pochodzenia niemieckiego, wyhodowana w 1880 roku w Grevenbroich (Nadrenia) przez Diedricha Uhlhorna. Uzyskano ją ze skrzyżowania odmian Ananas Reinette i Pepiny Ribstona. Swą nazwę otrzymała na cześć ówczesnego prezydenta rejencji w Düsseldorfie, polityka Hansa Freiherr von Berlepsch (1843-1926).
Ze względu na smaczne, lekko winne i soczyste owoce, regularne owocowanie, odporność na choroby i dość wczesne wchodzenie w okres owocowania odmiana ta była chętnie uprawiana w Niemczech. Na popularyzacje nowych odmian jabłoni na Śląsku niewątpliwie wielki wpływ miało powstanie w Prószkowie pod Opolem Królewskiego Instytutu Pomologii.
Odmiana ta jest opisywana w przedwojennych niemieckich wykazach odmian owoców (np.: Deutschlands Obstsorten, VerlagEckstein&Stahl 1905). Obecnie polecana do uprawy przez szkółki specjalizujące się w propagowaniu starych odmian owoców.

- Stara odmiana jabłoni Königin
Owoce dojrzewają na przełomie września i października. Odmiana odporna na parch jabłoni, owocuje nieregularnie, ale obficie. Drzewa duże. Dawniej rosły przy hucie Małapanew. Dziś ich miejsce zajęła hałda. Odmiana bardzo rzadka. Odmiana pochodzenia angielskiego, znana od 1858 roku. Rozpowszechniona głównie w Anglii, Austrii, Niemczech i Szwajcarii. W Polsce występuje rzadko. Zaliczana do starych odmian polecanych do uprawy w przydomowych sadach przez szkółki specjalizujące się w zachowaniu starych zanikających odmian drzew owocowych, np. Ökologische Landwirtschaft und Obstbau aus historischen Büchern w Lemgo.

- Jabłka odmiany Wealthy
Odmiana dość odporna na parch jabłoni i bardzo odporna na mączniaka. Przechowuje się do Bożego Narodzenia. Owoce bardzo dobre na przetwory. Dają dużo soku słodkiego soku o miodowym kolorze. Drzewo o pięknym wyglądzie, średnio rosnące. Obficie i długo kwitnie. Wcześnie wchodzi w okres owocowania.
Odmiana amerykańska wyhodowana z siewek około 1860 roku. W Polsce znana od 1925 roku (zob.: Pomologia, praca zbiorowa pod red. A. Rejmana, S. Zalewskiego, wyd. II, Warszawa 1956, s. 88-90). W rodzinnym sadzie rosła już w pierwszej połowie XX wieku. Obecne drzewa mają 40-50 lat. Odmiana dość szybko wchodzi w okres owocowania, jest odporna na mróz i choroby, nie wymaga bardzo dobrych stanowisk ani żyznej gleby.

- Stara odmiana jabłoni Książę Albrecht Pruski
Odmiana późnojesienna. Zbiór w połowie września, dojrzałość konsumpcyjną owoce osiągają w połowie października. Owoc deserowy, dobry też na przetwory. Odmiana odporna na parch jabłoni, mączniaka i mróz. Ceniona ze względu na wczesne i obfite owocowanie. Drzewo średnio rosnące, doskonałe udaje się na terenach podgórskich. Odmiana miejscowa, śląska wyhodowana w 1865 roku przez królewskiego ogrodnika C. Brauna zatrudnionego w pałacu w Kamieńcu Ząbkowickim. Dlatego była bardzo popularna w tym regionie. Uzyskano ją ze skrzyżowania odmian Aporta (Cesarz Aleksander) i Reneta Baumanna. Szczególnie nadaje się do uprawy na terenach podgórskich. Obecnie uprawiana w Niemczech (tam propagowana jako stara odmiana idealna do sadów przydomowych), znana także w Polsce (zob. A. Rejman, Atlas jabłek, Warszawa 1964, s. 56).

- Jabłka odmiany Grafsztynek prawdziwy
Jabłko średnie i duże, kuliste, lekkie, wyraźnie żebrowane. Skórka delikatna, woskowożółta z karminowymi cętkami i paskami tworzącymi rumieniec na połowie owocu. Zagłębienie kielichowe głębokie, mięsista i krótka szypułka. Miąższ biały, miękki, bardzo soczysty i aromatyczny. Owoc kulisty, wyraźnie żebrowany. Kielich głęboki i szeroki. W przekroju asymetryczny. Jabłko duże o średnicy powyżej 8 cm. Skórka zielonożółta do woskowożółtej z intensywnym czerwonym, prążkowanym rumieńcem. Miąższ biały. Miąższ ścisły, miękki, owoc chrupiący, bardzo soczysty. Owoc słodkowinny, bardzo aromatyczny. Najbardziej pachnąca odmiana jesienna. Odmiana typowo deserowa, odporna na parch jabłoni, owoce długo zachowują soczystość, nadają się na sok.

Jabłka Grafsztynek prawdziwy, zwany też Grafsztynkiem z Grafsztynu (nazwy niemieckie Gravensteiner, Haferapfel) to odmiana pochodzenia duńskiego, znana od 1665 roku, w handlu – od 1795 roku. Pochodzi prawdopodobnie z miejscowości Gravenstein w północnym Holsztynie. Uprawiana głównie w Danii, Niemczech, Austrii i Szwajcarii. W Polsce na Pomorzu i w Wielkopolsce. Niezwykle ceniona ze względu na smak, soczystość i wspaniały zapach (zob.: Pomologia, praca zbiorowa pod red. A. Rejmana, S. Zaliwskiego. Wyd. II, Warszawa 1956, s. 81-82).

KRUSZEWSKA KAPUSTA KISZONA
W dniu 11 czerwca 2007 roku na Listę Produktów Tradycyjnych została wpisana w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Kruszewska kapusta kiszona" (woj. podlaskie)

KRUSZEWSKI OGÓREK HERBOWY
W dniu 7 września 2005 roku na Listę Produktów Tradycyjnych został wpisany w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Kruszewski Ogórek Herbowy" (woj. podlaskie)

OGÓRKI KWASZONE "NARWIAŃSKIE"
W dniu 7 września 2005 roku na Listę Produktów Tradycyjnych zostały wpisane w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Ogórki Kwaszone „Narwiańskie" (woj. podlaskie)


CHARSZNICKA KAPUSTA KWASZONA
W dniu 28 listopada 2006 roku na Listę Produktów Tradycyjnych została wpisana w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce (przetworzone i nie): "Charsznicka kapusta kwaszona" (woj. małopolskie)

NASIONA FASOLI "PIĘKNY JAŚ" Z DOLINY DUNAJCA
W dniu 28 listopada 2006 roku na Listę Produktów Tradycyjnych zostały wpisane w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce (przetworzone i nie): "Nasiona fasoli „Piękny Jaś” z doliny Dunajca" (woj. małopolskie)

ŁUKOWICKA ŚLIWKA SZUSZONA
W dniu 28 listopada 2006 roku na Listę Produktów Tradycyjnych została wpisana w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce (przetworzone i nie): "Łukowicka śliwka suszona" (woj. małopolskie)

SUSKA SECHLOŃSKA
W dniu 28 listopada 2006 roku na Listę Produktów Tradycyjnych została wpisana w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce (przetworzone i nie): "Suska sechlońska" (woj. małopolskie)

JABŁKO Z RACIECHOWIC
W dniu 24 kwietnia 2006 roku na Listę Produktów Tradycyjnych zostały wpisane w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce (przetworzone i nie): "Jabłko z Raciechowic" (woj. małopolskie)

JABŁKA ŁĄCKIE
W dniu 10 października 2005 roku na Listę Produktów Tradycyjnych zostały wpisane w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce (przetworzone i nie): "Jabłka łąckie" (woj. małopolskie)

SZABEL W ZALEWIE
W dniu 21 marca 2007 roku na Listę Produktów Tradycyjnych został wpisany w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce (przetworzone i nie): "Szabel w zalewie" (woj. wielkopolskie)

WIELKOPOLSKIE KOMPOTY
W dniu 21 marca 2007 roku na Listę Produktów Tradycyjnych zostały wpisane w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce (przetworzone i nie): "Wielkopolskie kompoty" (woj. wielkopolskie)

MARYNATA Z KORBOLA
W dniu 1 marca 2007 roku na Listę Produktów Tradycyjnych zostały wpisane w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce (przetworzone i nie): "Marynata z korbola" (woj. wielkopolskie)

SUSZ WIGILIJNY WIELKOPOLSKI
W dniu 12 września 2006 roku na Listę Produktów Tradycyjnych został wpisany w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce (przetworzone i nie): "Susz wigilijny wielkopolski" (woj. wielkopolskie)

OGÓREK KISZONY "OSIECKI"
W dniu 16 stycznia 2006 roku na Listę Produktów Tradycyjnych został wpisany w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce (przetworzone i nie): "Ogórek kiszony „osiecki”" (woj. wielkopolskie)

KAPUSTA KWASZONA KRAŚNICKA
W dniu 23 stycznia 2006 roku na Listę Produktów Tradycyjnych została wpisana w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Kapusta kwaszona kraśnicka" (woj. lubelskie)

OGÓRKI KISZONE KRAŚNICKIE
W dniu 23 stycznia 2006 roku na Listę Produktów Tradycyjnych zostały wpisane w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Ogórki kiszone kraśnickie" (woj. lubelskie)

RÓŻA UCIERANA PODKARPACKA
W dniu 4 maja 2007 roku na Listę Produktów Tradycyjnych została wpisana w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Róża ucierana podkarpacka" (woj. podkarpackie)

POWIDŁA KRZESZOWSKIE
W dniu 10 marca 2006 roku na Listę Produktów Tradycyjnych zostały wpisane w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Powidła krzeszowskie" (woj. podkarpackie)

POWIDŁA ŚLIWKOWE Z DOLINY DOLNEJ WISŁY
W dniu 15 marca 2006 roku na Listę Produktów Tradycyjnych zostały wpisane w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Powidła śliwkowe z Doliny Dolnej Wisły" (woj. kujawsko-pomorskie)

SYROP BURACZANY
W dniu 4 kwietnia 2006 roku na Listę Produktów Tradycyjnych został wpisany w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce (przetworzone i nie): "Syrop buraczany" (woj. warmińsko-mazurskie)

OGÓREK KOŁOBRZESKI
W dniu 24 maja 2006 roku na Listę Produktów Tradycyjnych został wpisany w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce (przetworzone i nie): "Ogórek kołobrzeski" (woj. zachodniopomorskie)

KOCIEWSKA BANIA / DYNIA PO KRÓLEWSKU
W dniu 24 kwietnia 2007 roku na Listę Produktów Tradycyjnych została wpisana w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce (przetworzone i nie): "Kociewska bania / Dynia po Królewsku" (woj. pomorskie)

POWIDŁA ŚLIWKOWE Z DOLINY DOLNEJ WISŁY
W dniu 24 kwietnia 2007 roku na Listę Produktów Tradycyjnych zostały wpisane w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce (przetworzone i nie): "Powidła śliwkowe z Doliny Dolnej Wisły" (woj. pomorskie)

MERMECKA PRZYSTAWKA Z ŻURAWINY DO MIĘS
W dniu 14 czerwca 2006 roku na Listę Produktów Tradycyjnych została wpisana w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce (przetworzone i nie): "Mermecka przystawka z żurawiny do mięs" (woj.pomorskie)

KONFITURA LECZNICZA Z ŻURAWINY PO MERMECKU
W dniu 14 czerwca 2006 roku na Listę Produktów Tradycyjnych została wpisana w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce (przetworzone i nie): "Konfitura lecznicza z żurawiny po mermecku" (woj.pomorskie)

KAPUSTA KISZONA Z BOBROWY
W dniu 4 września 2007 roku na Listę Produktów Tradycyjnych została wpisana w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Kapusta kiszona z Bobrowy" (woj. opolskie)

MODRO KAPUSTA (TJ. KAPUSTA CZERWONA)
W dniu 19 stycznia 2007 roku na Listę Produktów Tradycyjnych została wpisana w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Modro kapusta (tj. kapusta czerwona)" (woj. opolskie)

STARA ODMIANA JABŁONI KöNIGIN
W dniu 28 sierpnia 2006 roku na Listę Produktów Tradycyjnych została wpisana w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Stara odmiana jabłoni Königin" (woj. opolskie)

JABŁKA ODMIANY BERLEPSCH
W dniu 28 sierpnia 2006 roku na Listę Produktów Tradycyjnych zostały wpisane w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Jabłka odmiany Berlepsch" (woj. opolskie)

JABŁKA ODMIANY WEALTHY
W dniu 28 sierpnia 2006 roku na Listę Produktów Tradycyjnych zostały wpisane w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Jabłka odmiany Wealthy" (woj. opolskie)

STARA ODMIANA JABŁONI KSIĄŻE ALBRECHT PRUSKI
W dniu 28 sierpnia 2006 roku na Listę Produktów Tradycyjnych została wpisana w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Stara odmiana jabłoni Książę Albrecht Pruski" (woj. opolskie)

JABŁKA ODMIANY GRAFSZTYNEK PRAWDZIWY
W dniu 28 sierpnia 2006 roku na Listę Produktów Tradycyjnych zostały wpisane w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Jabłka odmiany Grafsztynek prawdziwy" (woj. opolskie)

TRUSKAWKA BUSKA FAWORYTKA
W dniu 3 września 2007 roku na Listę Produktów Tradycyjnych została wpisana w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Truskawka buska faworytka" (woj. świętokrzyskie)

FASOLA KORCZYŃSKA
W dniu 20 kwietnia 2007 roku na Listę Produktów Tradycyjnych została wpisana w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Fasola korczyńska" (woj. świętokrzyskie)

KASZA JAGLANA GIERCZYCKA
W dniu 20 kwietnia 2007 roku na Listę Produktów Tradycyjnych została wpisana w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Kasza jaglana gierczycka" (woj. świętokrzyskie)

KONFITURY Z JARZĘBINY
W dniu 20 marca 2007 roku na Listę Produktów Tradycyjnych zostały wpisane w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Konfitury z jarzębiny" (woj. świętokrzyskie)

SER JABŁECZNY
W dniu 15 lutego 2007 roku na Listę Produktów Tradycyjnych został wpisany w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Ser jabłeczny" (woj. świętokrzyskie)

WIŚNIA SOKOWA NADWIŚLANKA
W dniu 6 września 2006 roku na Listę Produktów Tradycyjnych została wpisana w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Wiśnia sokowa nadwiślanka" (woj. świętokrzyskie)

POWIDŁA ŚLIWKOWE ŁOWICKIE
W dniu 28 sierpnia 2007 roku na Listę Produktów Tradycyjnych zostały wpisane w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Powidła śliwkowe łowickie" (woj. łódzkie)

OGÓRKI KONSERWOWE PO ŁOWICKU
W dniu 28 sierpnia 2007 roku na Listę Produktów Tradycyjnych zostały wpisane w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Ogórki konserwowe po łowicku" (woj. łódzkie)

OGÓRKI KWASZONE PO ŁOWICKU
W dniu 28 sierpnia 2007 roku na Listę Produktów Tradycyjnych zostały wpisane w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Ogórki kwaszone po łowicku" (woj. łódzkie)


CHRZAN ZNAD ŚRODKOWEJ WARTY, W LASKACH
W dniu 12 lutego 2007 roku na Listę Produktów Tradycyjnych został wpisany w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Chrzan znad Środkowej Warty, w laskach" (woj. łódzkie)

OGÓRKI KONSERWOWE ŚCINAWSKIE
W dniu 24 kwietnia 2007 roku na Listę Produktów Tradycyjnych zostały wpisane w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Ogórki konserwowe ścinawskie" (woj. dolnośląskie)

KAPUSTA KWASZONA NADNOTECKA
W dniu 26 kwietnia 2007 roku na Listę Produktów Tradycyjnych została wpisana w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce (przetworzone i nie): "Kapusta kwaszona nadnotecka" (woj. lubuskie)

BORÓWKA / BRUSZNICA SIEWIERSKA
W dniu 20 listopada 2007 roku na Listę Produktów Tradycyjnych została wpisana w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Borówka / brusznica siewierska" (woj. śląskie)

BÓB / BOBER
W dniu 26 marca 2007 roku na Listę Produktów Tradycyjnych został wpisany w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Bób / bober" (woj. śląskie)