Co dalej z Golden Deliciousem?
Produkcja jabłek w Europie
Chociaż Polska jest jednym z największych producentów jabłek w Europie, ma jednak silnych konkurentów. Niekoronowanym królem pod tym względem wśród krajów Unii Europejskiej są Włochy. Sporo jabłek uprawia się także we Francji, w Niemczech oraz w Holandii. Wśród odmian najczęściej uprawianych w ww. krajach znajdują się: Gala oraz Golden Delicious.
Zeszłoroczne zbiory w krajach Unii Europejskiej były wyjątkowo wysokie i wyniosły około 10,300 mln ton, tj. o około 6 proc. więcej w porównaniu z rokiem 2010. We Włoszech zebrano 2,29 mln ton – o około 7 proc. więcej jak przed rokiem, we Francji 1,70 mln ton. – o 1 proc. więcej jak w 2010 roku, w Niemczech około 856 tys. ton – o około 3 proc. więcej w porównaniu do roku 2010, a w Holandii 418 tys. ton, czyli aż o 25 proc. więcej jak w roku 2010.
Korzystne warunki klimatyczne w minionym roku w całej Unii Europejskiej wpłynęły na wielkość zbiorów. Jabłka przy tym były bardzo dobrej jakości.
Zbiory jabłek w Polsce podobnie jak w innych krajach Unii Europejskiej były wysokie i wyniosły około 2,50 mln ton, tj. o 38 proc. więcej w porównaniu z rokiem 2010. Jabłka były dobrej jakości a powiększająca się z każdym rokiem nowoczesna baza przechowalnicza wpłynęła na wzrost przechowywanych długotrwale jabłek. Wśród odmian, które trafiły do komór KA był także Golden Delicious.
Ceny Golden Delicious-a na przestrzeni ostatnich lat
Zbiory jabłek w 2008 roku były bardzo wysokie i wyniosły około 2,831 mln ton. Ich wielkość a tym samym wysoka podaż jabłek na rynku, odbiła się na cenach jabłek eksportowych, szczególnie odmian czerwonych.
Na początku sezonu niskie były także ceny skupu jabłek odmiany Golden Delicious, a popyt na nie stosunkowo nieduży. Z czasem sytuacja się jednak zmieniła i już na początku 2009 roku cena dość szybko zaczęła piąć się w górę osiągając w maju wartość 2,00 zł/kg netto (wykres 1).
Wykres 1. Ceny skupu jabłek odmiany Golden Delicious w sezonie 2008/2009 (dane własne)
W 2009 roku pomimo zbiorów niższych w porównaniu do 2008 roku o około 205 tys. ton (2,626 mln ton) sytuacja w eksporcie była dużo gorsza jak przed rokiem. Jabłek było dużo i były bardzo dobrej jakości, dlatego każdy łudząc się, że w miarę postępującego sezonu ceny skupu pójdą w górę przechowywał jabłka jak najdłużej. W pewnym momencie nadpodaż jabłek odbiła się jednak na cenach, które w kwietniu w przypadku odmian czerwonych spadły do 0,50 zł/kg.
Ogólna sytuacja na rynku nie ominęła także Golden Deliciousa, którego w omawianym sezonie skupowano w bardzo niskich cenach jak na tą odmianę. Popyt na Goldena jednak był i cena powoli pięła się w górę do osiągnięcia w maju wartości 1,30 zł/kg (wykres 2).
Wykres 2. Ceny skupu jabłek odmiany Golden Delicious w sezonie 2009/2010 (dane własne)
Rok 2010 był ciężki dla sadownictwa. Wilgotna wiosna i deszczowe lato nie pozostały bez wpływu na jakość jabłek. Sadownicy mieli spore problemy z ochroną i wiele sadów zostało całkowicie zaniedbanych co finalnie wpłynęło na dość niskie zbiory, które wyniosły około 1,878 mln ton.
Sadownicy liczyli, że ze względu na małą podaż jabłek na rynku, ich ceny skupu będą wysokie i jak się później okazało nie pomylili się. Już po Nowym Roku ceny gwałtownie zaczęły rosnąć jednak niejednolicie dla poszczególnych odmian. Najbardziej w czasie trwania sezonu zdrożał Idared – o ponad 85 proc. i pod koniec płacono za niego od 2,40 do 2,50 zł/kg.
Sytuacja Golden Deliciousa nie była tak klarowna. Choć jabłek na rynku było niedużo i jego cena była wysoka – w marcu w niektórych firmach osiągnęła 2,40 zł/kg, popyt na Goldena w analizowanym sezonie był słaby (wykres 3). Już w marcu wiele firm zaprzestało zakupu tej odmiany, a te które wciąż prowadziły eksport Goldena zaczęły obniżać ceny. Handel Golden Deliciousem w sezonie 2010/2011 skończył się definitywnie już w kwietniu.
Wykres 3. Ceny skupu jabłek odmiany Golden Delicious w sezonie 2010/2011 (dane własne)
Tegoroczny sezon ze zbiorami na poziomie 2,50 mln ton obfituje w jabłka. Są one przy tym dobrej jakości i sadownicy znów liczą na zyski.
Jabłka Golden Delicious w pierwszej fazie sezonu cieszyły się bardzo dużym powodzeniem, co pomimo wysokiej podaży jabłek na rynku przełożyło się na ceny, które do lutego włącznie wzrosły o ponad 80 proc. (wykres 4).
Na początku marca sytuacja się zmieniła i ceny skupu jabłek Golden Delicious zaczęły spadać podobnie jak popyt na niego. W chwili obecnej firmy eksportowe kupują Goldena w cenie od 1,60 do 1,80 zł/kg. Popyt ponownie wrócił jednak eksporterzy obawiają się, że na niedługo.
Wykres 4. Ceny skupu jabłek odmiany Golden Delicious w sezonie 2011/2012 (dane własne)
Ceny jabłek odmiany Golden Delicious w poszczególnych sezonach są zróżnicowane i zależą zarówno od wielkości zbiorów w Polsce, jak również od ilości jabłek zebranych w poszczególnych krajach Unii Europejskiej. Te same czynniki wpływają także na popyt Golden Deliciousa. Konkurencja na rynku jest coraz większa, dlatego sprzedaż jabłek tej odmiany w wysokich cenach nie jest już wcale taka pewna. Kraje unijne chcąc sprzedać jak najwięcej jabłek oferują je rosyjskim odbiorcom w bardzo atrakcyjnych cenach.
Producenci z Zachodniej Europy w chwili obecnej dysponują jeszcze sporymi zapasami owoców. W samych Włoszech w styczniu br. w chłodniach znajdowało się jeszcze około 1,249 mln ton jabłek z czego ponad 639 tys. ton stanowił Golden Delicious.
Wysoka podaż jabłek na europejskim rynku sprawia, że w Polsce sprzedaż Golden Deliciousa staje się coraz bardziej problematyczna. Analizując ceny skupu jabłek Golden Delicious w kolejnych sezonach, dochodzi się do wniosku, że z każdym następnym rokiem granica długości rentownego przechowywania jabłek tej odmiany skraca się. W sezonach 2008/2009 i 2009/2010 popyt na jabłka był stabilny do końca maja. W sezonie 2010/2011 już w kwietniu zaczęły się problemy ze zbytem owoców, bo na rosyjski rynek wkroczyły jabłka z Włoch, a w mijającym sezonie bariera opłacalności, z tego co widać przebiega już w marcu. Duże znaczenie ma także cena. Jak można dostrzec na wykresach kłopoty ze zbytem Golden Deliciousa zaczynają się, gdy cena skupu przekracza 2,00 zł/kg. Jest to około 0,50 euro/kg, czyli cena za jaką zachodnioeuropejscy sadownicy gotowi sprzedać swoje jabłka, zwłaszcza ich chłodnie są jeszcze pełne owoców.
Masz pytania, napisz do autora: katarzyna|fresh-market.pl| |katarzyna|fresh-market.pl
Zobacz więcej: Jabłka
