Signum 33 WG w ochronie roślin sadowniczych przed chorobami

Dr Beata Meszka, Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach
 
Signum 33 WG to produkt firmy BASF, dobrze znany zwłaszcza producentom truskawek. Zarejestrowano go w 2005 roku i dopuszczono do zwalczania szarej pleśni truskawki. Zgodnie z zezwoleniem MRiRW rejestracja tego preparatu w 2010 roku została rozszerzona o inne gatunki roślin oraz nowe jednostki chorobowe.
 
Nowe zastosowania
 
Zgodnie z nową etykietą-instrukcją stosowania, środek może być używany do ochrony:
 
truskawki – przed szarą pleśnią, białą plamistością liści i mączniakiem prawdziwym;
maliny – przed szarą pleśnią i zamieraniem pędów;
wiśni – przed brunatną zgnilizną drzew pestkowych;
czarnej porzeczki – przed antraknozą liści i rdzą wejmutkowo-porzeczkową.
 
Charakterystyka preparatu
 
Signum 33 WG zawiera dwie substancje biologicznie czynne: 6,7% piraklostrobiny, z grupy strobiluryn, oraz 26,7% boskalidu z grupy anilidów. Pierwsza z nich wykazuje działanie quasi- systemiczne, polegające na tym, że środek działa nie tylko w miejscu naniesienia, ale także rozprzestrzenia się w fazie gazowej na roślinie, zaś druga – układowe, a więc ma zdolność wnikania do chronionych tkanek. Substancje te charakteryzują się odmiennym mechanizmem działania na poziomie oddychania komórkowego grzybów. Ich współdziałanie sprawia, że preparat wykazuje szerokie spektrum aktywności w stosunku do różnych patogenów pochodzenia grzybowego, przy ograniczonym ryzyku selekcji form odpornych.
 
Przeciwko szarej pleśni
 
Wśród fungicydów polecanych do zwalczania szarej pleśni na truskawce, Signum 33 WG wyróżnia się bardzo wysoką efektywnością. Dobre działanie środka uwidacznia się zwłaszcza w latach epidemii choroby. Duże straty w plonie występują przede wszystkim na plantacjach odmian truskawek podatnych na szarą pleśń. W naszych warunkach klimatycznych należy do nich odmiana ‘Senga Sengana’. Szara pleśń powoduje także znaczne straty na coraz powszechniej uprawianych w Polsce odmianach deserowych, np. ‘Onebor’, ‘Elsanta’, ‘Pegasus’, ‘Florence’. Nasilenie choroby w dużej mierze zależy od przebiegu warunków pogodowych. Lata 2009 i 2010, charakteryzujące się bardzo dużą ilością opadów w okresie kwitnienia truskawek i zbioru owoców, należały do szczególnie sprzyjających występowaniu szarej pleśni. Objawy choroby w postaci ciemnych, gnilnych plam można było obserwować zarówno na kwiatach, ogonkach liściowych, szypułkach owoców, jak i na owocach w różnej fazie ich rozwoju. 

W zależności od odmiany, wieku roślin i lokalizacji plantacji, liczba porażonych owoców (w latach 2009 i 2010) wynosiła od 30 do 98%. W latach tych, na plantacjach podatnych odmian, należało wykonać 4 lub 5 zabiegów przeciwko tej chorobie, zaś na mniej podatnych – przynajmniej dwa. Nawet w tak trudnych warunkach preparat Signum 33 WG, działający układowo i częściowo powierzchniowo, wykazał bardzo dobrą skuteczność w zwalczaniu szarej pleśni.
 
Środek ten nie powinien być jednak stosowany częściej niż 2 razy w sezonie. Należy go używać przemiennie z fungicydami należącymi do innych grup chemicznych. Dlatego też zabiegi tym preparatem, w dawce 1,8 kg/ha, najlepiej wykonywać w okresie największego zagrożenia roślin czyli w pełni kwitnienia. Jak wykazały badania, w warunkach wysokiej wilgotności i sprzyjającej temperatury (średnia około 15-18°C), to właśnie rozwinięte kwiaty porażane są najsilniej, nawet w 90%. Ze względu na obecność w fungicydzie Signum 33 WG substancji biologicznie czynnej o właściwościach układowych (boskalidu), preparat ten testowano także w programach interwencyjnych zwalczania szarej pleśni, w których zabiegi wykonywano po zaistniałej infekcji. Środek zastosowany w terminach wyznaczonych wg sygnalizacji wykazał dobrą skuteczność w zwalczaniu szarej pleśni truskawki. Efektywność programu interwencyjnego z dwoma zabiegami była nieznacznie niższa od programu zapobiegawczego, w którym wykonano trzy opryskiwania. W sezonie 2010 szara pleśń była także poważnym problemem na innych gatunkach roślin sadowniczych, m.in. na malinie, porzeczce i borówce wysokiej.

Z przeprowadzonych badań wynika, że preparat Signum 33 WG zwalczał szarą pleśń (Botrytis cinerea) i zamieranie pędów maliny (Didymella applanata) na poziomie od 77 do 99%. Zdecydowanie lepszą skuteczność grzybobójczą obserwowano w przypadku zwalczania grzyba B. cinerea, sprawcy szarej pleśni niż D. applanata, sprawcy zamierania pędów maliny. Ze względu na krótką karencję, która dla maliny wynosi 3 dni, stosowanie tego środka jest bardzo przydatne, także na plantacjach malin owocujących na pędach jednorocznych.

Zbiory i jednoczesne kwitnienie malin, takich odmian jak ‘Polka’, czy ‘Polana’, przypadają zwykle od lipca do września. Występujące w tym czasie opady sprzyjają rozwojowi chorób. W takiej sytuacji warto włączyć do programu ochrony fungicyd Signum 33 WG, aby przerwać trwające infekcje i zabezpieczyć owoce przed dalszym ich gniciem, zwłaszcza w czasie przechowywania i transportu.
 
 
Przeciwko mączniakowi i białej plamistości liści
 
Preparat Signum 33 WG, wykazujący szerokie spektrum działania, zwalcza także mączniaka prawdziwego (Sphaerotheca macularis i białą plamistość liści truskawki (Mycosphaerella fragariae). 

Efektywność preparatu w zwalczaniu tych chorób wynosi od 84 do nawet 99% (tabela 1). Bardzo często nie ma więc konieczności wykonywania dodatkowych zabiegów przeciwko tym patogenom. Mączniak prawdziwy truskawki stanowi poważny problem, nie tylko na plantacjach owocujących, ale także na matecznych, na których wykonuje się zwykle od 6 do nawet 9 zabiegów w sezonie przeciwko tej chorobie. Wprowadzenie na rynek środka Signum 33 WG poszerza dostępny asortyment preparatów i daje większą możliwość prawidłowej ich rotacji, ze względu na inny mechanizm działania od dotychczas polecanych fungicydów.
 
Tabela 1. Skuteczność fungicydu Signum 33 WG (1,8 kg/ha) w zwalczaniu mączniaka prawdziwego
i białej plamistości liści truskawki

 
Przeciwko antraknozie
 
Ważnym problemem na plantacjach wszystkich odmian porzeczki czarnej jest antraknoza liści porzeczki (Drepanopeziza ribis). Na niechronionych roślinach podatnej odmiany ‘Ben Lomond’ nasilenie choroby w sezonie 2010 wyniosło, w zależności od lokalizacji, od 60 do 75%. Wykonane zabiegi preparatem Signum 33 WG bezpośrednio przed kwitnieniem,  a następnie po kwitnieniu w odstępach 7-10 dni spowodowały ograniczenie objawów choroby w około 90% (tabela 2). Dobre efekty uzyskano także w zwalczaniu rdzy wejmutkowo- porzeczkowej (Cronartium ribicola). Przy niskim poziomie choroby, jaki obserwowano w minionym sezonie (około 20% porażonych liści na krzewach niechronionych), skuteczność środka Signum 33 WG była bardzo wysoka i wyniosła 90-100%. Preparat ten wykazał także bardzo wysoką efektywność  w zwalczaniu amerykańskiego mączniaka agrestu. Na plantacji bardzo podatnej odmiany ‘Ben Lomond’, przy 90% porażenia pędów na krzewach niechronionych, zabiegi wykonane tym fungicydem zwalczały chorobę na poziomie 90%. W minionym sezonie, na niektórych odmianach truskawki w dużym nasileniu wystąpiła także stosunkowo nowa dla warunków Polski choroba, jaką jest antraknoza truskawki (Colletotrichum acutatum).

Tabela 2. Skuteczność fungicydu Signum 33 WG (1,8 kg/ha) w zwalczaniu antraknozy liści porzeczki (wg A. Broniarek-Niemiec)

Typowe objawy choroby w postaci suchych, brązowych gnilnych plam, występujących zarówno na niedojrzałych, jak
i dojrzewających owocach, stwierdzano głównie na odmianach ‘Pegasus’ i ‘Albion’. Straty w plonie z powodu  wystąpienia tej choroby, w zależności od lokalizacji, wynosiły od 40 do 70%. W trakcie prowadzonych doświadczeń nad zwalczaniem szarej pleśni truskawki stwierdzono, że 2 zabiegi fungicydem Signum 33 WG ograniczały występowanie antraknozy w 60-70%.
 
Przeciwko brunatnej zgniliźnie drzew pestkowych
 
Najnowsza rejestracja preparatu Signum 33 WG obejmuje także zwalczanie na wiśniach brunatnej zgnilizny drzew pestkowych (Monilinia laxa). W latach sprzyjających infekcjom choroba ta może powodować masowe zamieranie kwiatów, a następnie wierzchołków pędów. W sezonie 2010 nasilenie choroby na niechronionych drzewach wiśni było duże. W zależności od lokalizacji na odmianie ‘Łutówka’ zamierało od 25 do 48% pędów, a na bardzo podatnej odmianie ‘Northstar’ nawet do 100%. Zabiegi przeciwko brunatnej zgniliźnie należy wykonywać na początku kwitnienia, w okresie rozchylania się pierwszych pąków oraz w pełni kwitnienia. Preparat Signum 33 WG, polecany do jednorazowego stosowania, doskonale uzupełnia dość skąpy asortyment produktów zalecanych w zwalczaniu tej choroby. Dotąd zarejestrowane związki: Topsin M 500 SC i Rovral Flo 255 SC oraz preparaty z grupy IBE, wymagają jednak dla prawidłowego działania temperatury powyżej 12°C, a takie warunki w okresie kwitnienia wiśni nie zawsze występują. Ponadto prawidłowa rotacja fungicydów o różnym mechanizmie działania jest niezbędna w zapobieganiu zjawisku uodporniania się grzybów na fungicydy.

Artykuł w pełnej wersji z ilustracjami w formacie pdf

BASF Polska Sp. z o.o.
Aleje Jerozolimskie 154
02-326 Warszawa
Tel.: (+48 22) 570 97 79
Tel. Kom.: (+48) 601 759 779

waldemar.bernat|basf.com| |waldemar.bernat|basf.com
www.basf.pl