Uruchomienie eksportu warzyw z certyfikatem - materiał informacyjny Ministerstwa Rolnictwa

Materiał informacyjny nt. wznowienia eksportu warzyw do Federacji Rosyjskiej, przygotowany przez Ministerstwo Rolnictw i Rozwoju Wsi, przedstawiony na konferencji prasowej Ministra Rolnictwa, która odbyła się w dniu 27 czerwca 2011 r. w siedzibie Grupy Porducentów Warzyw Szklarniowych Vegapol Sp. z o.o.

Wznowienie możliwości eksportu warzyw do Federacji Rosyjskiej

2 czerwca 2011 r. służby sanitarne Federacji Rosyjskiej wprowadziły zakaz importu warzyw do Federacji Rosyjskiej. Przyczyną zakazu było stwierdzenie w Niemczech nowego, szczególnie groźnego dla zdrowia człowieka szczepu bakterii E. coli.

22 czerwca 2011 r. pomiędzy Federalną Służbą ds. Nadzoru w Sferze Ochrony Praw Konsumenta i Pomyślności Człowieka (Rospotriebnadzor) a Dyrekcją Generalną ds. Zdrowia i Konsumentów (DG SANCO) został podpisany protokół w sprawie wywozu warzyw z Unii Europejskiej (UE) do Federacji Rosyjskiej. W protokole określono następujące warunki realizacji eksportu warzyw do Federacji Rosyjskiej:

• załączanie do warzyw świadectw potwierdzających, że właściwy organ wszczął szczególną procedurę monitorowania obecności bakterii E. coli (STEC) wytwarzających toksynę Shiga w warzywach świeżych po wybuchu epidemii STEC O104 w Niemczech oraz, że wywiezione warzywa zostały zebrane po upływie tej daty oraz, że procedurę monitorowania zastosowano w odniesieniu do szeregu rodzajów warzyw, a badania zostały przeprowadzone w akredytowanych laboratoriach przy zastosowaniu uznanej metody oraz, że w badaniu przesiewowym wykorzystano szczep O104 a także, że w dniu certyfikacji nie odnotowano żadnych wyników dodatnich w odniesieniu do szczepu O104 bakterii E. coli i na tej podstawie uznaje się, że wywożone produkty są wolne od skażenia szczepem O104 bakterii E. coli;
• przedstawienie stronie rosyjskiej wykazu właściwych organów upoważnionych do podpisywania świadectw (wraz z nazwami, które pojawią się na certyfikacie) oraz wykazu laboratoriów akredytowanych do przeprowadzania kontroli warzyw.

Decyzją resortu rolnictwa jako jednostkę odpowiedzialną za wystawianie ww. świadectw wyznaczono Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz wskazano następujące akredytowane laboratoria: laboratoria Państwowej Inspekcji Sanitarnej oraz laboratorium Państwowego Instytutu Weterynaryjnego - Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach. Informacje te za pośrednictwem Komisji Europejskiej zostały przekazane stronie rosyjskiej.

Celem wdrożenia zapisów protokołu z dnia 22 czerwca br. oraz zagwarantowania realizacji deklaracji przekazanych stronie rosyjskiej w dniu 24 czerwca 2011 r. podpisane zostały porozumienia:

• pomiędzy Głównym Inspektorem Ochrony Roślin i Nasiennictwa i Głównym Inspektorem Sanitarnym w sprawie współpracy Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz Państwowej Inspekcji Sanitarnej przy wydawaniu zaświadczeń dla warzyw świeżych uprawianych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i wywożonych z RP do Federacji Rosyjskiej, określające zasady, na jakich Główny Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa będzie informowany o wynikach badań prowadzonych przez Państwowa Inspekcję Sanitarną;
  
• pomiędzy Głównym Inspektorem Ochrony Roślin i Nasiennictwa i Dyrektorem Państwowego Instytutu Weterynaryjnego-Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach w sprawie współpracy Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa oraz Państwowego Instytutu Weterynaryjnego przy wydawaniu zaświadczeń dla warzyw świeżych uprawianych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i wywożonych z RP do Federacji Rosyjskiej, określające zasady, na jakich Główny Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa będzie informowany o wynikach badań prowadzonych przez Państwowy Instytut Weterynaryjny.
  

Ponadto, w celu uzgodnienia zasad wystawiania świadectw w dniu 24 czerwca 2011 r. w Głównym Inspektoracie Ochrony Roślin i Nasiennictwa odbyła się robocza narada z wojewódzkimi inspektorami ochrony roślin i nasiennictwa.

W wyniku narady ustalono, że świadectwa będą wydawane:

• na wniosek zainteresowanego podmiotu;
• od dnia 27 czerwca br.;
• w odniesieniu do towarów wymienionych w wykazie przedstawionym w załączniku do
  protokołu z dnia 22 czerwca 2011 r.;
• w odniesieniu do warzyw pozyskanych po wprowadzeniu przez Państwową Inspekcję Sanitarną monitoringu występowania E. coli, tj. od dnia 31 maja 2011 r;
• tylko w odniesieniu do warzyw uprawianych w Polsce z uwagi na to, że polska administracja dysponuje wyłącznie danymi o działaniach monitoringowych prowadzonych w Polsce.
  

Rekompensaty w związku z kryzysem EHEC

W dniu 18 czerwca 2011 roku opublikowane zostało rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 585/2011 z dnia 17 czerwca 2011 r. ustanawiające tymczasowe nadzwyczajne środki wspierania sektora owoców i warzyw (rekompensaty w związku z kryzysem EHEC). W dniu 21 czerwca br. Rada Ministrów przyjęła rozporządzenie wdrażające te przepisy w Polsce. Rozporządzenie zostało opublikowane i weszło w życie w dniu 22 czerwca. Instytucją administrującą systemem wypłat jest Agencja Rynku Rolnego.

Produkty kwalifikujące się do wnioskowania o rekompensaty to świeże:
- pomidory,
- sałata,
- cykoria,
- ogórki,
- papryka słodka,
- cukinia.

Wsparcie udzielane będzie za okres od 26 maja br. do 30 czerwca br. Kwota przeznaczona na wsparcie dla wszystkich państw członkowskich Unii wynosi 210 mln €.
Wsparcie udzielane będzie w odniesieniu do następujących działań:
- wycofanie z rynku (wyłącznie z przeznaczeniem na paszę dla zwierząt albo bezpłatną dystrybucję poprzez organizacje charytatywne, ale nie poprzez biodegradację czyli kompostowanie – nie dopuszczają tego obowiązujące przepisy wdrażające prawodawstwo UE)
- niezbieranie owoców i warzyw
- tzw. zielone zbiory (zbieranie przed osiągnięciem dojrzałości).

Rekompensaty przysługiwać będą organizacjom producentów oraz producentom indywidualnym za pośrednictwem organizacji producentów lub Agencji Rynku Rolnego.

Formularz wniosku oraz wykaz niezbędnych załączników jest dostępny w Agencji Rynku Rolnego oraz na stronie internetowej ARR.

Zainteresowanych otrzymaniem rekompensat producentów obowiązują następujące terminy:
- 22 czerwca - przekazanie informacji dotyczących ilości niewprowadzonych do obrotu produktów oraz powierzchni produkcji, na której nie dokonano zbiorów lub dokonano zielonych zbiorów w okresie od 26 maja do 18 czerwca 2011 r.
- 11 lipca – ostateczny termin składania wniosków w ARR Państwa członkowskie mają zapewnić, że wszelkie płatności zostaną wypłacone w terminie do 15 października 2011 r.
- 18 lipca – termin przekazania przez ARR do komisji informacji o wszystkich operacjach wraz z wnioskiem o ogólną kwotę wsparcia UE.

Państwa członkowskie nie mogą dokonać wypłat wsparcia przed określeniem przez Komisję współczynnika alokacji (redukcji).

22 czerwca Agencja Rynku Rolnego przekazała do Komisji Europejskiej powiadomienie obejmujące ilości, powierzchnie i maksymalne wydatki UE w odniesieniu do produktów, które zostały wycofane z rynku, zebrane zielone bądź też niezebrane w okresie od 26 maja do dnia 18 czerwca tj. do dnia wejścia w życie rozporządzenia Komisji. Zgodnie z tymi danymi żadna organizacja producentów nie powiadomiła o dokonaniu wycofania pomidorów, sałaty, słodkiej papryki i cukinii. ARR otrzymała natomiast powiadomienie o wycofaniu przez organizacje producentów 104,7 t ogórków o szacowanej wysokości wsparcia UE 25,1 tys. EUR.

Producenci indywidualni zgłosili dokonanie wycofania z rynku za okres od 26 maja do 18 czerwca:
- 1 426 t ogórków o szacowanej wysokości wsparcia UE 342,3 tys. EUR;
- 1 301 t pomidorów o szacowanej wysokości wsparcia UE 432,1 tys. EUR;
- 1 495 t sałaty i endywii o szacowanej wysokości wsparcia UE 581,7 tys. EUR;
- 6 t słodkiej papryki o szacowanej wysokości wsparcia UE 2,6 tys. EUR;
- 26,5 t cukinii o szacowanej wysokości wsparcia UE 7,8 tys. EUR.

Łącznie polscy producenci zadeklarowali dokonanie wycofania 4360,8 t produktów za łączną kwotę wsparcia 1,4 mln EUR.

W odniesieniu do zielonych zbiorów i niezbierania plonów żadna z organizacji producentów nie zgłosiła dokonania ww. operacji. Producenci indywidualni zgłosili przeprowadzenie niezbierania i zielonego zbierania:
- 481,1 ha ogórków o szacowanej wysokości wsparcia UE 17,7 mln EUR;
- 596,6 ha pomidorów o szacowanej wysokości wsparcia UE 31,1 mln EUR;
- 216,7 ha sałaty i endywii o szacowanej wysokości wsparcia UE 5,4 mln EUR;
- 12,9 ha cukinii o szacowanej wysokości wsparcia UE 178,2 tys. EUR.

Łącznie polscy producenci zadeklarowali dokonanie zielonych zbiorów i niezebrania plonów z powierzchni 1 307,5 ha na kwotę wsparcia UE 54,4 mln EUR.

Polscy producenci zadeklarowali dokonanie operacji wycofania, niezbierania oraz zbierania zielonych produktów na łączną kwotę 55,8 mln EUR.