Nielegalna droga
Gmina jest zainteresowana zrobieniem legalnej drogi/ Na jaką rekompensatę może wówczas liczyć rolnik?
Na zasadach ogólnych, właściciel zgodnie z art. 222 ust. 2 k. c. może przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą , przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń. Trudno jednakże każdorazowo byłoby dla każdej indywidualnej osoby o wnoszenie roszczenia. Jednak na tej podstawie właściciel gruntu może pobierać opłaty za przejazd lub przejście przez jego grunt. Podstawą w takim przypadku jeżeli nie ma stosownych w tym zakresie służebności będzie bezumowne korzystanie z gruntu. Ma prawo również zagrodzić przejście, przejazd i nie udostępniać do użytku publicznego.
Jednakże jeżeli jest zainteresowany sprzedażą nieruchomości lub jej części oraz uregulowaniem kwestii związanych z opisanym stanem rzeczy może zgłosić problem w stosownej gminie, jeżeli gmina będzie zainteresowana wykupem ziemi od rolnika w takim wypadku zwróci się do niego z wnioskiem o sprzedaż nieruchomości (lub części) na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.
Wywłaszczenie nastąpi w drodze decyzji administracyjnej (art. 112 u. g. n.). Jednakże by móc zastosować procedurę wywłaszczenia wpierw zgodnie z konstrukcjami przyjętymi w Ustawie o gospodarce nieruchomościami muszą zostać wyczerpane tryby polubownego załatwienia sprawy między Skarbem Państwa lub odpowiednią jednostką samorządu terytorialnego, a właścicielem nieruchomości. To znaczy w ramach prowadzonych rozmów nie uda się osiągnąć porozumienia i
nie dojdzie do zawarcia umowy cywilnoprawnej (art. 113 ust. 3 u. g. n.).
Zgodnie z art. 21 ust. 2 Konstytucji RP i art. 128 ust. 1 u. g. n. wywłaszczenie jest dopuszczalne tylko za odszkodowaniem. Odszkodowanie takie powinno odpowiadać wartości wywłaszczonej nieruchomości. Jest to więc niezbędny element konstrukcji wywłaszczenia bez niego wywłaszczenie nie może dojść do skutku.
Zwrócić również należy uwagę na fakt, iż wywłaszczenie będzie dopuszczalne tylko w przypadku jeżeli jest dokonywane na cele publiczne, a więc pojawi się tu swoisty „interes publiczny” - w tym przypadku na drogę publiczną.
