Metoda kontroli świeżych owoców i warzyw wg UE

Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 1580/2007 z dnia 21 grudnia 2007 roku
31.12.2007 PL Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 350/69
 Dz.U. L 186 z 30.6.1989, str. 21.
 
Załącznik VI

METODY KONTROLI WYMIENIONE W ART. 20 UST. 1
Uwaga: Poniższe metody kontroli opierają się na zaleceniach przewodnika na temat wprowadzania w życie kontroli jakości świeżych owoców i warzyw, przyjętego przez grupę roboczą EKG ONZ (Europejskiej Komisji Gospodarczej Narodów Zjednoczonych) ds. standaryzacji nietrwałych towarów i poprawy jakości.

1. DEFINICJE

a) Kontrola zgodności
Kontrola przeprowadzana przez inspektora zgodnie z niniejszym rozporządzeniem w celu sprawdzenia zgodności owoców i warzyw z normami handlowymi ustanowionymi zgodnie z art. 2 rozporządzenia (WE) nr 1182/2007.

Kontrola ta obejmuje:

• w stosownych przypadkach, kontrole identyfikacyjne i dokumentacyjne: sprawdzenie dokumentów lub świadectw towarzyszących danej partii i/lub rejestrów, o których mowa w art. 10 ust. 3 akapit drugi tiret trzecie oraz w art. 11 ust. 2 lit. d) niniejszego rozporządzenia, oraz sprawdzenie towarów i danych szczegółowych zawartych w tych dokumentach, w celu skontrolowania ich wzajemnej zgodności,
• inspekcja fizyczna na podstawie próbek towarów z danej partii w celu upewnienia się, że spełnia ona wszystkie wymogi ustanowione w normie handlowej, w tym przepisy dotyczące prezentacji i znakowania opakowań oraz pakowania.
  
  b) Inspektor
  Osoba upoważniona przez właściwy organ kontrolny, posiadająca odpowiednie wymagane przeszkolenie umożliwiające jej wykonywanie kontroli zgodności.
  
  c) Przesyłka
  Ilość produktu, która ma być sprzedana przez danego handlowca, stwierdzona w czasie kontroli i określona w dokumencie. Przesyłka może składać się z jednego lub kilku rodzajów produktu: może zawierać jedną lub kilka partii świeżych owoców lub warzyw.
  
  d) Partia
  Ilość produktu, która w czasie kontroli w jednym miejscu, posiada podobne cechy w odniesieniu do:
  
• podmiotu pakującego i/lub wysyłającego,
• kraju pochodzenia,
• rodzaju produktu,
• klasy produktu,
• wielkości (jeżeli produkt jest sortowany według wielkości),
• odmiany lub rodzaju handlowego (zgodnie z odpowiednimi zapisami normy),
• rodzaju opakowania i prezentacji.
  
  Jeśli w czasie kontroli przesyłek nie jest jednak możliwe rozróżnienie partii i/lub prezentacji poszczególnych partii, wszystkie partie określonej przesyłki można traktować jako jedną partię, jeżeli są one podobne pod względem rodzaju produktu, podmiotu wysyłającego, kraju pochodzenia, klasy i odmiany lub rodzaju handlowego, o ile jest to przewidziane w normie.
  
  e) Próbka
  Próbka zbiorcza pobrana doraźnie z partii w czasie kontroli zgodności.
  
  f) Próbka pierwotna
  Opakowanie pobrane z danej partii lub, w przypadku produktu luzem, ilość pobrana z jednego miejsca partii.
   
  g) Próbka zbiorcza
  Kilka reprezentatywnych próbek pierwotnych pobranych z danej partii, których ilość jest wystarczająca do oceny partii według wszystkich kryteriów.
  
  h) Próbka wtórna
  W przypadku orzechów próbka wtórna stanowi reprezentatywną ilość produktu pobraną z każdej próbki pierwotnej w próbce zbiorczej, o masie od 300 g do 1 kg. Jeżeli próbka pierwotna składa się z paczkowanych produktów, próbka wtórna stanowi jedno opakowanie.
  
  i) Próbka złożona
  W przypadku orzechów próbka złożona stanowi mieszankę wszystkich próbek wtórnych w próbce zbiorczej, o masie co najmniej 3 kg. Orzechy w próbce złożonej muszą być równomiernie wymieszane.
  
  j) Próbki zredukowane
  Reprezentatywna ilość produktu pobranego z próbki zbiorczej, której wielkość jest wystarczająca, aby umożliwić ocenę z punktu widzenia niektórych kryteriów jednostkowych.
  W przypadku orzechów próbka zredukowana obejmuje co najmniej 100 orzechów pobranych z próbki złożonej.
  Z próbki zbiorczej można pobrać kilka próbek zredukowanych.
  
  k) Opakowanie
  Oddzielnie zapakowana część partii, łącznie z zawartością. Funkcją opakowania jest ułatwienie przeładunku i transportu szeregu jednostek sprzedaży lub produktów luzem bądź odpowiednio ułożonych, w celu uniknięcia ich uszkodzenia w czasie bezpośredniego przeładunku i transportu. Nie uznaje się za opakowania kontenerów do transportu drogowego, kolejowego i lotniczego. W pewnych przypadkach opakowanie stanowi opakowanie jednostkowe.
  
  l) Opakowanie jednostkowe
  Oddzielnie zapakowana część partii, łącznie z zawartością. Funkcją opakowania jednostkowego jest uformowanie jednostki sprzedaży przeznaczonej dla użytkownika końcowego lub konsumenta w miejscu zakupu. Wśród opakowań jednostkowych występują produkty paczkowane, gdzie opakowanie osłania środek spożywczy całkowicie lub jedynie częściowo, ale w taki sposób, że zawartość nie może zostać zmieniona bez uprzedniego otwarcia lub zmiany opakowania.
  
  2. WDROŻENIE KONTROLI ZGODNOŚCI
  
  a) Uwaga ogólna
  Kontrola fizyczna odbywa się poprzez ocenę próbek zbiorczych pobranych losowo z różnych miejsc partii, która ma być skontrolowana. Opiera się ona na założeniu, że partia odpowiada próbce zbiorczej.
  
  b) Identyfikacja partii i/lub uzyskanie ogólnego wrażenia na temat przesyłki
  Identyfikację partii przeprowadza się na podstawie ich znakowania lub innych kryteriów, takich jak oznaczenia ustanowione zgodnie z dyrektywą Rady 89/396/EWG (1). W odniesieniu do przesyłek składających się z kilku partii, konieczne jest, aby inspektor uzyskał ogólne wrażenie na temat danej przesyłki na podstawie dokumentów towarzyszących lub zgłoszeń dotyczących tych przesyłek. Następnie inspektor określa, na ile prezentowane partie odpowiadają informacjom zawartym w tych dokumentach.
  Jeżeli produkt ma być załadowany lub został załadowany na środek transportu, do identyfikacji danej przesyłki służy numer rejestracyjny tego środka transportu.
  
  c) Prezentacja produktu
  Inspektor decyduje, które opakowania mają zostać skontrolowane. Prezentacji dokonuje podmiot upoważniony do tego celu lub jego przedstawiciel. Procedura powinna obejmować prezentację próbki zbiorczej.
  Jeżeli wymagane są próbki zredukowane lub próbki wtórne, są one wyodrębniane z próbki zbiorczej przez inspektora.
  
  d) Kontrola fizyczna
  
• Ocena opakowania i prezentacji na podstawie próbek pierwotnych:
  Opakowanie, łącznie z materiałem wykorzystanym do opakowania, sprawdza się pod kątem jego odpowiedniości i czystości, zgodnie z przepisami norm handlowych. Jeżeli dopuszczalne są jedynie niektóre rodzaje opakowań, inspektor sprawdza, czy zostały one użyte.
• Weryfikacja znakowania na podstawie próbek pierwotnych: Po pierwsze, należy ustalić, czy produkt jest oznakowany zgodnie z normami handlowymi. W czasie kontroli dokonuje się oceny precyzyjności znakowania i/lub zakresu wymaganych zmian.
  
  Owoców i warzyw pojedynczo zawiniętych w folię nie uznaje się za paczkowane środki spożywcze w rozumieniu dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady i iekoniecznie należy je znakować zgodnie z normami handlowymi. W tego rodzaju przypadkach foliowe opakowanie jednostkowe może być uznane za zwykłą ochronę delikatnych produktów.
  
• Weryfikacja zgodności produktu na podstawie próbek zbiorczych lub próbek złożonych i/lub zredukowanych:
  Inspektor określa wielkość próbki zbiorczej w taki sposób, aby móc ocenić partie. Wybiera losowo opakowania, które mają być skontrolowane, lub w przypadku produktu luzem, te miejsca partii, w których pobiera się próbki jednostkowe.
  
  Uszkodzonych opakowań nie wykorzystuje się jako części próbki zbiorczej. Powinny być one odłożone na bok i mogą, w razie potrzeby, być przedmiotem oddzielnego badania i sprawozdania. 
  W każdym przypadku, gdy przesyłkę wykazuje się jako niezadowalającą, próbka zbiorcza powinna zawierać następujące ilości:
  
  Produkt pakowany
  

Liczba opakowań w partii	Liczba próbek do pobrania (próbki pierwotne)
do 100	5
od 101 do 300	7
od 301 do 500	9
od 501 do 1 000	10
powyżej 1 000	15 minimum

  
Produkt luzem

Wielkość partii w kg lub liczba pęczków w partii	Wielkość próbek pierwotnych w kg lub liczba pęczków
do 200	10
od 201 do 500	20
od 501 do 1000	30
od 1001 do 5 000	60
powyżej 5 000	100 minimum

 
W przypadku ciężkich owoców i warzyw (sztuk ważących powyżej 2 kg) próbki pierwotne powinny składać się z co najmniej pięciu jednostek. W przypadku partii zawierających mniej niż 5 opakowań lub o masie mniejszej niż 10 kg kontrola obejmuje całą partię.

Jeżeli po przeprowadzeniu kontroli inspektor stwierdza, że podjęcie decyzji nie jest możliwe, może on przeprowadzić następną kontrolę i przedstawić wynik ogólny jako średnią z dwóch kontroli.

Niektóre kryteria w zakresie stopnia rozwoju i/lub dojrzałości bądź występowania lub braku wad wewnętrznych, można sprawdzić na podstawie próbek zredukowanych; odnosi się to w szczególności do kontroli, która wiąże się ze zniszczeniem wartości handlowej produktu. Wielkość zredukowanej próbki jest ograniczona do minimalnej ilości bezwzględnie potrzebnej do oceny partii. Jednakże w przypadku, gdy wady są stwierdzone lub podejrzewane, wielkość zredukowanej próbki nie przekracza 10 % wielkości próbki zbiorczej pobranej wstępnie do kontroli.

e) Kontrola produktu
Do kontroli produkt musi zostać całkowicie wyjęty ze swojego opakowania; inspektor może odstąpić od tego jedynie w przypadku orzechów lub w przypadku gdy rodzaj opakowania i forma prezentacji umożliwiają kontrolę bez rozpakowywania produktu. Kontrolę jednorodności, wymagań minimalnych, klas jakości i wielkości przeprowadza się na podstawie próbki zbiorczej lub, w przypadku orzechów, na podstawie próbki złożonej. Jeśli zostaną wykryte wady, inspektor ustala odpowiedni odsetek produktu nieodpowiadającego normie, w ujęciu ilościowym lub wagowym.
Kryteria w zakresie stopnia rozwoju i/lub dojrzałości mogą być sprawdzane z zastosowaniem instrumentów i metod określonych w tym celu w normach handlowych lub zgodnie z przyjętą praktyką.

f) Sprawozdanie z wyników kontroli
Dokumenty wymienione w art. 20 wystawia się w stosownych przypadkach. Jeżeli stwierdza się wady handlowiec lub jego przedstawiciel muszą zostać powiadomieni o przyczynach zastrzeżeń.
Jeżeli uzyskanie zgodności produktu z normą jest możliwe poprzez zmianę znakowania handlowiec lub jego przedstawiciel muszą zostać o tym powiadomieni. Jeżeli stwierdza się wady w produkcie należy wskazać część partii niezgodną z normą.

g) Spadek wartości spowodowany przeprowadzeniem kontroli zgodności
Po kontroli próbka zbiorcza jest oddawana do dyspozycji handlowca lub jego przedstawiciela.
Organ kontrolny nie jest zobowiązany do przekazania z powrotem elementów próbki zbiorczej zniszczonych w czasie kontroli.

Zobacz więcej: Aronia