Wybarwienie – warto nad nim popracować

2012-04-25 22:39

Źródło: fresh-market.pl (Katarzyna Zygmuntowska)

Wybarwienie jabłek – ważna cecha jakościowa

Jakość jabłek – zespół cech decydujących o atrakcyjności owoców. Składa się na nią między innymi wielkość jabłek, jakość miąższu (jędrność, soczystość, aromat), a także wybarwienie skórki, które w ostatnim czasie ma coraz większe znacznie w handlu jabłkami z Rosją. Rynek rosyjski – największy odbiorca polskich owoców, jest bowiem pod tym względem coraz bardziej wymagający. Rosyjscy klienci lubią jabłka czerwone i dobrze wybarwione, a dla jabłek zielonych czy żółtych z niewielkim tylko rumieńcem na tamtejszym rynku nie ma odbiorców.

Znacznie wybarwienia wyraźnie widać w firmach eksportowych, które dość dokładnie precyzują jakimi jabłkami są zainteresowani ich odbiorcy. Nie ma tu miejsca na „zieleńsze” egzemplarze. Idared czy Najdared, aby zostały sprzedane z zyskiem muszą być wybarwione w 70 – 80 proc. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku Alwy. Dla odmian takich jak Jonagold, czy Szampion wytyczne są nieco mniej restrykcyjne i tu przedział procentowy waha się od 30 do 50 proc. min. wybarwienia. Ligol, który w tym roku jest wyjątkowo zielony aby został sprzedany musi mieć minimum 50 proc. powierzchni z rumieńcem. Zieleńszy Ligol jest praktycznie nie do sprzedania.

Warto popracować nad rumieńcem

Wielu sadowników tak naprawdę o wybarwieniu jabłek przypomina sobie w czasie handlu nimi, kiedy próbują bezskutecznie pozbyć się mniej wykolorowanych owoców lub gdy otrzymują za jabłka mniej niż by się spodziewali. Różnice cenowe pomiędzy jabłkami wybarwionymi, a niewybarwionymi sięgają bowiem nawet 20 groszy na kilogramie.

Zeszłoroczny sezon z ciepłą jesienią i z małymi amplitudami temperatur między dniem a nocą zahamowały wybarwienie wielu odmian. Pomimo wysokiego stopnia dojrzałości jabłka miały niewielki rumieniec lub nie miały go wcale.

Teraz słabe wybarwienie jabłek nie pozostaje bez wpływu na ceny jakie sadownicy mogą za nie otrzymać. Za Ligola, którego sytuacja w tegorocznym sezonie jest chyba najgorsza, z wykolorowaniem minimum 50 proc. sadownicy dostają co najwyżej 1,20 – 1,30 zł/kg – w zależności od kalibru. Zwykły Jonagold skupowany jest w cenie 1,30 – 1,40 zł/kg, jednak tylko, kiedy jego wybarwienie obejmuje co najmniej 30 proc. powierzchni owocu.

Sytuacja w eksporcie pokazuje dobitnie, że wybarwienie to jedna z ważniejszych cech jakościowych. Warto jest więc popracować nad rumieńcem podczas kolejnego sezonu wegetacyjnego, by później móc na jabłkach zarobić.

Czynniki wpływające na wybarwienie jabłek:

Czynniki genetyczny – odmianowy. Jest najważniejszym czynnikiem decydującym o wybarwieniu jabłek.
Rodzaj zastosowanej podkładki. Podkładki wpływające na bujny wzrost drzew niekorzystnie wpływają na wybarwienie jabłek. Jabłka z podkładek karłowych i superkarłowych są bardziej wybarwione.
Dostęp jabłek do światła słonecznego. W dostępie jabłek do światła słonecznego duże znacznie ma ich położenie w koronie drzewa. Nie bez znaczenia jest także czystość powietrza. W celu poprawienia nasłonecznia należy wykonywać cięcie letnie prześwietlające.
Wahania temperatur. Wahania temperatur między dniem, a nocą mają szczególnie duże znaczenie tuż przed zbiorami. Im wahania temperatur są większe tym jabłka lepiej się wybarwiają.

Podczas chłodnej nocy maleje oddychanie, natomiast w czasie ciepłego i słonecznego dnia wzmaga się fotosynteza, dzięki czemu antocyjany (barwniki) mogą łatwiej łączyć się z cukrami. Cukrów jest wówczas po prostu więcej.

Liczba liści przypadających na jeden owoc
Termin zbioru owoców. Rumieniec powstaje w ostatnich dniach przez zbiorem, dlatego zbyt wczesny zbiór jest niekorzystny dla tej cechy jakościowej jabłek.
Nawożenie azotem. Zbyt intensywne nawożenie azotem bardzo niekorzystnie wpływa na wybarwienie jabłek, szczególnie u odmian, które mają z tym duży problem (Ligol, Jonagold oraz jego sporty). Należy dlatego bardzo dokładnie analizować potrzeby nawozowe w sadzie odnośnie tego pierwiastka.
Utrzymanie gleby w sadzie. Murawa jest korzystniejsza dla wybarwienia jabłek w porównaniu do ugoru herbicydowego, gdyż trawa stanowi konkurencję dla drzew m. in. o azot. W niektórych sadach w tym celu przed zbiorami specjalnie nie usuwa się nawet chwastów.
Zastosowanie nawozów pozakorzeniowych (dolistnych), w których skład wchodzą fosfor i potas.