Opłacalność produkcji, a areał nasadzeń wiśni

2012-05-22 08:32

Źródło: fresh-market.pl (Katarzyna Zygmuntowska)

Opłacalność produkcji, a areał nasadzeń wiśni

W ostatnich latach skurczyły się nasadzenia wiśni w Polsce

Polska z produkcją 175,0 tys. ton wiśni (tabela) jest jednym z największych producentów owoców tego gatunku w Europie. Ze względu na warunki klimatyczne panujące w naszym kraju wiśnie w Polsce dojrzewają jako jedne z ostatnich. Niemcy – główny odbiorca wiśni w UE wpierw zaopatrują się u naszych południowych sąsiadów, przede wszystkim na Węgrzech, a później dopiero u nas. Polskie owoce traktowane są jako dopełniacz.

W sezonach gdy zbiory wiśni na południu Europy są wysokie polskie owoce osiągają bardzo niskie ceny. Ostatnio taka sytuacja miała miejsce w latach 2008 i 2009, kiedy to ceny wiśni na tłoczenie oscylowały w granicach 0,60 – 0,70 zł/kg, a wiśni na mrożenie od 0,80 do 0,90 zł/kg i dużym problemem był ich zbyt (wykres 1).

Wykres 1. Cena wiśni PW [zł/kg] w latach 2004 – 2011

Niskie ceny oznaczają małą opłacalność produkcji wiśni, co znowu wpływa na powierzchnię nasadzeń tego gatunku. Od 2008 roku, w którym uprawa wiśni przestała być rentowna zaczęła sukcesywnie kurczyć się powierzchnia nasadzeń tego gatunku. Sadownicy zaczęli karczować całe sady. Wyjątkowo niskie ceny tych owoców w 2009 roku, doprowadziły rok później do najniższego stanu nasadzeń wiśni od wielu lat. W przeciągu jednego roku sadownicy wykarczowali 2,5 tys. ha sadów wiśniowych. Wielu z nich całkowicie zrezygnowało z uprawy tego gatunku, część sadowników zaniedbało sady wiśniowe nie widząc przyszłości w tym gatunku i zaprzestało inwestycji w ochronę.

W 2010 roku anomalia pogodowe diametralnie zmieniły sytuację. Wiśni było mało i to nie tylko w Polsce, ale i w całej Europie. Ceny zakupu tych owoców nagle wzrosły do 1,50 – 2,00 zł/kg (wiśnie PW) i produkcja wiśni znów zaczęła się opłacać.

Ponowny wzrost cen i ogólne zainteresowanie rynku polską wiśnią doprowadziło w 2011 roku do ponownego wzrostu powierzchni nasadzeń sadów wiśniowych o 1,0 tys. ha (wykres 2).

Wykres 2. Powierzchnia upraw wiśni [ha] w Polsce na przestrzeni ostatnich 8 lat.

Jak będzie w nadchodzących sezonach?

Już zeszły sezon pokazał, że nawet przy zbiorach na nienajgorszym poziomie (175,0 tys. ton) ceny wiśni mogą być wysokie. Duże zapotrzebowanie ze strony przetwórców, praktycznie zerowe zapasy i słabe zbiory na południu Europy korzystnie wpłynęły w omawianym sezonie na ceny skupu polskich wiśni. Sadownicy byli zadowoleni z oferowanych im cen, dlatego w szkółkach znów zainteresowano się drzewkami tego gatunku. Uprawa wiśni ponownie zaczęła się opłacać.

Nadchodzący sezon pod względem cen może być jeszcze atrakcyjniejszy, choć w tym roku wiśni będzie bardzo mało. Mroźna zima i słabe zawiązanie ograniczy zbiory wiśni w Polsce, a duże przymrozki wiosenne w czasie kwitnienia na południu Europy osłabią zbiory u naszego groźnego konkurenta jakim są Węgry.

Wysokie ceny, a spodziewane są ceny na wyższym nawet poziomie jak w zeszłym roku, kiedy to wiśnie na mrożenie skupowane były w cenie do 3,50 zł /kg za wiśnie na mrożenie i w cenie 2,00 zł za wiśnie PW, wpłyną na wielkość nasadzeń wiśni w Polsce.

Z informacji uzyskanych od producentów już wiadomo, że niektórzy z nich znów zainteresowali się tym gatunkiem. Tym razem jak mówią, będą cierpliwie znosić gorsze sezony i tak szybko nie pozbędą się wiśni z sadu.

Analizując sytuację w nadchodzącym sezonie można także w przybliżeniu oszacować ceny na kolejny rok – 2013. Zeszłoroczne zbiory sprzedawane były na bieżąco i magazyny są praktycznie puste. W tym roku przy tak niekorzystnych prognozach zbiorów wiśnie znów sprzedawane będą bezpośrednio po zbiorze i przetwórcy nie będą mieli szans na uzupełnienie magazynów. Brak zapasów, coraz częstsze kaprysy pogody i duże zainteresowanie wiśniami nie pozostaną bez wpływu na ceny wiśni także w 2013 roku.

Wysokie ceny tych owoców w nadchodzących sezonach nie pozostaną bez wpływu na powierzchnię sadów wiśniowych w Polsce, która powinna sukcesywnie rosnąć.

Zobacz więcej: Wiśnie