Co się stało z eksportem i importem cebuli przez ostatnie lata?
Cebula to jedna z najważniejszych pozycji wśród warzyw na rynku globalnym. Polska pozostaje jednym z kluczowych graczy na światowym rynku cebuli. Czy jednak ta nasza wysoka pozycja, w eksporcie tego warzywa, przez ostatnie lata poprawiła się, czy wręcz przeciwnie?
źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS
Co pokazują liczby? Wolumen eksportu cebuli z Polski w ostatnim dziesięcioleciu wyraźnie się zwiększył (+22 procent). Ale nie można tu mówić o stałym, długookresowym trendzie wzrostowym, któryby wskazywał, iż polska cebula systematycznie, z roku na rok, umacnia swoją pozycje na świecie. Nie, mieliśmy za to wyraźny skok w roku 2018 i od tamtej pory eksport polskiej cebuli utrzymuje się na tym zwiększonym poziomie. Rekordowy był rok 2022, ale rok 2023 był drugim najlepszym w minionym dziesięcioleciu. To dobry prognostyk na kolejne lata. Eksport cebuli będzie mocną stroną polskiego rynku świeżych warzyw.
źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS
A jak z cenami eksportowanej z Polski cebuli? Tu również nie ma stałego trendu długookresowego, ale i w przypadku średnich rocznych cen w eksporcie widzimy, że poprawa nastąpiła w 2018 roku, a prócz tego mieliśmy wyraźny wzrost tego wskaźnika od 2021 roku. W ciągu dziesięciu lat cena średnia wzrosła o blisko 150 procent.
Spójrzmy jeszcze na to, jakie kraje były największymi odbiorcami cebuli z Polski 10 lat temu i w zeszłym roku. W pierwszej trójce są te same kraje, zmieniła się tylko kolejność na podium.
źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS
Jak widać eksport cebuli z Polski przez ostatnie 10 lat rósł, choć nie bez zakłóceń, zarówno w wolumenach, jak i w cenach. Ale obraz nie byłby pełny bez zestawienia eksportu z importem. Czy segment eksportowy nie słabł w Polsce w porównaniu z segmentem importowym? Spójrzmy na dane o eksporcie i imporcie zestawione ze sobą.
źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS
Jak widać na powyższym wykresie od 2019 roku import cebuli do Polski bardzo wzrósł. Co więcej Polska straciła pozycję eksportera netto cebuli i stała się importerem netto tego warzywa. Trend bardzo niepokojący i niekorzystny dla polskich producentów. W 2023 roku ujemne saldo w handlu zagranicznym cebulą wyniosło -39,0 tys. ton na niekorzyść polskiego eksportu.
źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS
A jak wypada zestawienie cen eksportowanej i importowanej cebuli. Jak widać eksport pozostaje niezmiennie od lat wyraźnie droższy od importu. To jasno wskazuje na różnice asortymentowe cebuli, która z Polski jest eksportowana i tej, którą się sprowadza. W tym drugim przypadku dominuje towar przemysłowy.
źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS
I jeszcze rzut oka na zmiany w strukturze krajów dostarczających cebulę do Polski między rokiem 2014 i 2023. Jak widać zdecydowanie dominującym dostawcą pozostała Holandii i to ten kraj jest niezmiennie głównym eksporterem cebuli przemysłowej do Polski. Na podium, w przypadku importu, doszło do jednej zmiany – w 2023 roku do gry z impetem weszła cebula rosyjska. Jeszcze tańsza i jeszcze słabsza jakościowo niż towar sprowadzany z Holandii. Jednak w przypadku Rosji tak wysoka pozycja na liście dostawców cebuli może być epizodyczna, bo w 2023 roku kraj ten, przy bardzo sprzyjających warunkach agrometeorologicznych, miał wysokie zbiory, co nie musi się powtórzyć w kolejnych latach.
Holandia - znalezienie klientów na cebulę jest trudne
czytaj dalej