Przed Świętami banany znów zdrożały

2022-12-21 08:20

Banany nie należą do topowych owoców w okresie Świąt Bożego Narodzenia. Co prawda ich popularność wśród konsumentów pozostaje wysoka, bo generalnie jest ona w całym okresie jesienno-zimowym relatywnie stabilna, ale na Święta w polskich domach, jeśli chodzi o owoce importowane, zdecydowanie przodują cytrusy.

Grudzień nie jest też okresem, w którym wzrost cen bananów jest czymś typowym. Przeciwnie – w listopadzie i grudniu ceny te zazwyczaj stabilizują się po wcześniejszym wzroście, a kolejna odsłona trendu zwyżkowego przychodzi na rynku tych owoców dopiero w styczniu/lutym, gdy spadają ich bieżące dostawy z Ameryki Południowej i Środkowej.

W tym roku sytuacja wygląda inaczej. Ceny bananów pozostają generalnie wysokie, co jest pokłosiem problemów z produkcją tych owoców. I znów, źródłem tych problemów są przede wszystkim kraje-producenci z Ameryki, gdzie branża zmaga się z problemami wywołanymi przez choroby pleniące się na tych monokulturowych plantacjach. Do tego dochodzą kłopoty z logistyką i wzrost kosztów produkcji oraz transportu. Na łamach portalu fresh-market.pl pisaliśmy już o tym, że obecny sezon na rynku bananów jest jednym z najdroższych od wielu lat. Grudzień 2022 tylko to potwierdza.

Obecnie ceny bananów w hurcie na większą skalę to najczęściej 5,22-6,06 zł/kg. To o 37,5 procent więcej niż w analogicznym okresie zeszłego roku i o 48,4 procent więcej niż przed dwoma laty. Próżno w sieciach handlowych szukać w tym roku promocji, w których banany oferowano w cenach na poziomie poniżej 3 zł/kg. Teraz to raczej 5 zł/kg, a ceny regularne są powyżej 6 zł/kg.

Ale nie tylko sytuacja w Ameryce Południowej czy Środkowej oraz wysokie koszty logistyki odpowiadają za obecny poziom cen bananów w Polsce. Ciekawe rzeczy widać w danych Eurostatu odnośnie cen bananów właśnie. Fakt, że średnia cena tych owoców dla całej EU pozostaje również znacząco wyższa od poziomów z lat poprzednich (droższe są też banany importowane z Azji, a tańsze te produkowane przez kraje UE, ale udział tych ostatnich w rynku jest ograniczony), co widać poniżej:

źródło: agriculture.ec.europa.eu

Tyle, że ta wysoka średnia byłaby niższa, gdyby nie wpływ poziomu cen bananów m. in. w Polsce. Według przywołanych danych bowiem, w 47. tygodniu bieżącego roku, średnia cena bananów z Ameryki Południowej i Środkowej na przykład rynku holenderskim wynosiła 109 euro/100 kg, a w Polsce 126 euro/100 kg. Choć trzeba zauważyć, że były kraje unijne z wyższą ceną – Bułgaria 135 euro, Niemcy 130 euro czy Włochy 129 euro. Za to na sąsiadującej z nami Łotwie było to 89 euro, na Litwie i w Czechach 103 euro, a na Słowacji 108 euro/100 kg.

Na koniec dodajmy, że ceny w polskim hurcie są obecnie wysokie, ale nie rekordowe. Choćby w październiku bieżącego roku było już nieco drożej. Teraz średnia cena w handlu hurtowym na większą skalę (dane z monitoringu cenowego redakcji fresh-market.pl) to 5,64 zł/kg, a w drugiej dekadzie października było to 5,78 zł/kg. Najwyższa wartość ceny średniej w ostatnich dwunastu latach był zaś odnotowana w marcu 2018 roku i było to 5,90 zł/kg.