Ukraina – cebula na zwałkę?
Według EastFruit ukraińscy plantatorzy mają poważne problemy ze sprzedażą zapasów cebuli ze zbiorów w 2020 roku. Jest całkiem oczywiste, że te zapasy nigdy nie zostaną sprzedane, a w niedalekiej przyszłości cebula będzie musiała zostać zutylizowana, czyli po prostu wyrzucona na wysypisko śmieci.
W tej chwili na rynku jest jeszcze wiele ofert zeszłorocznej cebuli, która przechowywana jest od sierpnia 2020 do dnia dzisiejszego i która została ręcznie posegregowana, a nawet skalibrowana! A ukraińscy rolnicy są gotowi sprzedawać taką cebulę prawie doskonałej jakości po 3-4 UAH/kg (11-15 centów amerykańskich, to jest 0,41-0,55 zł/kg). A za małą cebulę kaliber 30/50 proszą tylko o półtorej hrywny lub mniej niż 6 centów amerykańskich za kg (0,21 zł/kg)!
Dla porównania w ubiegłym roku o tej samej porze ubiegłoroczną cebulę na Ukrainie sprzedano po 11 UAH/kg, tj. średnio 3-4 razy drożej, a w 2019 roku ceny na koniec sezonu sprzedażowego sięgały 15 UAH/kg, a na początku maja 2019 roku ustalono rekordową hurtową cenę sprzedaży cebuli na wszystkie lata na poziomie 33 UAH/ kg.
„Cykliczność cen jest zjawiskiem powszechnym na ukraińskim rynku cebuli. Średnio raz na trzy lata cebula podczas zbioru kosztuje więcej niż na wiosnę. Również średnio raz na trzy lata trzeba zutylizować część cebuli niesprzedanej przez ukraińskich plantatorów. Dzieje się tak dlatego, że w momencie, gdy cebula staje się bardzo droga, wielu małych i średnich rolników zaczyna ją uprawiać, co prowadzi do zwiększenia podaży. Jednocześnie prawie nikt w kraju nie zajmuje się systematycznie eksportem cebuli, dlatego w momencie nadprodukcji cebuli ceny spadają poniżej kosztów. W końcu ukraińscy konsumenci nie kupią więcej cebuli tylko dlatego, że jest tania, a ukraińscy producenci i eksporterzy nie są zbyt dobrzy w sprzedawaniu jej na eksport”- wyjaśnia Andrij Jarmak, ekonomista w Departamencie Inwestycji Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO).
Sytuacji nie uratował fakt, że w tym roku sezon wczesnej cebuli został rekordowo opóźniony. Obecnie cebula ze zbiorów 2021 jest już w sprzedaży, ale kosztuje 2-3 razy więcej niż ubiegłoroczna. Jednak popyt na nową cebulę też nie jest tak duży, ponieważ na rynku jest jeszcze wiele cebuli z zeszłego roku.
„W zeszłym roku, na samym początku sezonu cebulowego, zrozumieliśmy już, że ukraińscy producenci będą mieli problemy z jej sprzedażą. Dlatego nasz projekt zaoferował swoją pomoc w promowaniu eksportu cebuli. Chętnych do skorzystania z tej oferty praktycznie nie było – wszyscy mieli nadzieję, że uda im się jakoś sprzedać. Ale trzeba zrozumieć, że obecna cena cebuli na Ukrainie nie pokrywa kosztów jej uprawy i zbioru, nie mówiąc już o kosztach przechowywania jej przez 9-10 miesięcy w drogich wyspecjalizowanych magazynach warzywnych”- mówi Andrij Jarmak.
Cebula to jeden z najlepiej sprzedających się rodzajów warzyw na rynku światowym, a światowy handel cebulą dynamicznie rośnie. Światowy eksport cebuli rośnie rocznie o 115 milionów dolarów i osiąga prawie 4 miliardy dolarów rocznie. Liderem eksportu cebuli na świecie jest Holandia, która sprzedaje cebulę o wartości prawie pół miliarda dolarów rocznie tylko do krajów Afryki Subsaharyjskiej! Jednocześnie Ukraina prawie nie dostarcza cebuli do tego regionu, a także na Bliski Wschód, który jest również głównym importerem cebuli.
„Na Ukrainie każdy projekt uprawy cebuli będzie skazany na okresowe duże straty, jeśli od początku nie planuje sprzedaży znacznej części swoich produktów na eksport. I nawet jeśli ceny wewnątrz kraju okażą się wyższe niż na rynkach eksportowych, taki projekt powinien utrzymywać kontakty z nabywcami i sprzedawać część produktów na eksport. Tylko w tym przypadku możemy mówić o zrównoważonym biznesie i jego rozwoju. Przecież systematyczny, stały eksport pozwala producentowi lepiej wyczuć sytuację na rynku i szybciej na nią reagować, sprawia, że wytwarza lepsze produkty, inwestuje w dopracowanie, poprawia jakość i szuka bardziej efektywnych rozwiązań biznesowych. Eksport pozwala także na dywersyfikację ryzyka dewaluacji waluty, o którym ukraińscy biznesmeni w cudowny sposób zbyt szybko zapominają. W związku z tym ci, którzy mają różne opcje sprzedaży wysokiej jakości produktów na rynku krajowym, nawet w tak trudnych sezonach jak ten, będą mogli sprzedawać produkty po przyzwoitej cenie”- mówi ekonomista FAO.
Swoją drogą w drugiej połowie sezonu 2020/2021. Ukraina znacznie zwiększyła wysyłki eksportowe cebuli. W okresie styczeń-marzec 2021 roku na rynki zagraniczne trafiło 11 tys. ton ukraińskiej cebuli, czyli o 40 procent więcej niż rok wcześniej. Rumunia stała się głównym rynkiem zbytu cebuli z Ukrainy, w dużej mierze dzięki bardzo udanej misji handlowej pod koniec 2019 roku, zorganizowanej przez projekt FAO i EBOR we współpracy z Ukraińskim Stowarzyszeniem Producentów Owoców i Warzyw (UPOA). Dostarczono tu ponad 53 procent wszy całego eksportu cebuli. Ale eksport ukraińskiej cebuli do Iraku w 2021 roku zmniejszył się prawie 4-krotnie do 1,2 tys. ton. Wśród dużych importerów cebuli z Ukrainy znalazły się również: Białoruś, Turcja, Azerbejdżan, Polska, Wielka Brytania, Estonia, Bułgaria i Czechy. Cieszy fakt, że na mapie ukraińskiego eksportu cebuli pojawiły się takie kraje afrykańskie jak Kamerun czy Sierra Leone. Ogólnie rzecz biorąc, geografia eksportu znacznie się rozwinęła.
Nie należy jednak zapominać, że taki eksport z reguły nie ma charakteru systemowego. Wraz ze wzrostem cen na rynku krajowym producenci całkowicie zapominają o konieczności dywersyfikacji rynków zbytu, a często nawet przestają odpowiadać na prośby importerów. I to do następnego załamania cen na rynku krajowym.
Cebula – „zimówka” opóźniona, cebula z dymki także.
osób z abonamentem
Chiny – wysokie koszty eksportu cebuli do Europy
