Ukraina – rekord w imporcie pomidorów
Według analityków EastFruit Ukraina ponownie gwałtownie zwiększyła import pomidorów szklarniowych w 2020 roku, aktualizując poprzedni rekord ustanowiony rok wcześniej. W roku kalendarzowym 2020 import pomidorów szklarniowych wzrósł o 21 procent i osiągnął rekordowy poziom 86,7 tys. ton. Biorąc pod uwagę wzrost cen pomidorów, wzrost wartościowy był jeszcze bardziej znaczący i sięgnął 56 procent. W sumie ukraińscy importerzy wydali ponad 77,6 mln USD na importowane pomidory.
Jeśli weźmiemy pod uwagę standardowe marże handlowe, to ukraińscy konsumenci wydali ok. 4 mld UAH (ok. 145 mln USD) na importowane pomidory szklarniowe.
„Ukraina ma bardzo wysoki poziom krajowych cen energii w porównaniu z krajami eksportującymi gaz, ropę i węgiel. W związku z tym produkcja jednej gigakalorii ciepła kosztuje tu dwa razy więcej niż w Uzbekistanie, prawie 3 razy więcej niż w Federacji Rosyjskiej i prawie 5 razy więcej niż w Kazachstanie czy Turkmenistanie, nie wspominając o tym, że potrzebne ilości ciepło do ogrzewania szklarni na Ukrainie są również znacznie wyższe”- wyjaśnia Andrij Jarmak, ekonomista z działu inwestycji Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO).
„Oczywiście w krajach takich jak Turcja, które dostarczają większość pozasezonowych produktów szklarniowych na Ukrainę, gdzie klimat jest znacznie łagodniejszy, a koszty ogrzewania szklarni są minimalne lub nawet zerowe, koszt uprawy produktów szklarniowych jest dużo niższy. A cena nadal odgrywa najważniejszą rolę dla ubogiego ukraińskiego konsumenta, co jest główną przyczyną rosnącego importu ”- wyjaśnia ekspert FAO.
W 2020 roku Turcja dostarczyła na Ukrainę 68,6 tys. ton pomidorów szklarniowych, czyli 79 procent wszystkich pomidorów sprowadzonych na Ukrainę. Zwróć uwagę, że rok wcześniej udział Turcji był wyższy i osiągnął 90 procent. Największy wzrost dostaw na Ukrainę w 2020 roku dotyczył Iranu, skąd sprowadzano produkty przez Azerbejdżan. Wielkość dostaw wzrosła ponad ośmiokrotnie w ciągu roku. Eksport pomidorów szklarniowych z Białorusi wzrósł prawie czterokrotnie, bo państwo to nadal miało przewagę nad Ukrainą w kosztach surowców energetycznych i aktywnie je wykorzystywało. Import pomidorów szklarniowych na Ukrainę z Polski wzrosła trzy i pół razy, a z Holandii dwukrotnie. Nawiasem mówiąc, Polska po raz pierwszy w tym sezonie dostarczyła na Ukrainę ponad 10 tysięcy ton pomidorów.
Osobno należy wspomnieć o rozpoczęciu systemowych dostaw uzbeckich pomidorów szklarniowych na Ukrainę. W 2020 roku Ukraina sprowadziła z Uzbekistanu 153 tony tych warzyw, podczas gdy wcześniej Uzbekistan dostarczył na Ukrainę jedynie niewielkie próbne partie pomidorów.
Jednocześnie Andrij Jarmak wskazuje, aby nie umniejszać możliwości, jakie mają ukraińscy producenci warzyw szklarniowych. „Po raz pierwszy w ostatnich latach Ukraina zwiększyła eksport pomidorów szklarniowych poprzez rozszerzenie asortymentu uprawianych produktów. Ukraina, nawet w tych warunkach, rozwinęła konkurencyjne segmenty bardzo wydajnej produkcji wysokiej jakości letniego pomidora szklarniowego. Nawiasem mówiąc, uprawa pomidorów jest bardzo droga dla krajów, w których jest za gorąco, tj. gdzie zimą uprawia się pomidory na Ukrainę. Jednak eksport ukraińskich pomidorów letnich komplikuje brak współpracy między producentami. Zdecydowana większość z nich to bardzo małe przedsiębiorstwa i prywatni właściciele posiadający mniej niż 1 hektar letnich szklarni”- mówi Andrij Jarmak.
Wzrost eksportu pomidorów szklarniowych z Ukrainy wyniósł 20 procent rocznie w ujęciu fizycznym, a lista rynków zbytu zaczęła się rozszerzać. Należy zwrócić uwagę na pierwsze znaczące dostawy eksportowe pomidorów szklarniowych do Zjednoczonych Emiratów Arabskich i Holandii oraz wzrost eksportu do Estonii, Łotwy i Litwy. Wyraźnie wzrósł również eksport ukraińskich pomidorów szklarniowych do Mołdawii.
Regionalny rynek pomidorów i ogórków - 5. tydz. roku
