To był dobry sezon dla przetwórców

2012-11-09 09:32

Źródło: www.fresh-market.pl (Katarzyna Zygmuntowska)

Koniec sezonu jabłkowego

Choć niektórzy sadownicy mieli w planach przetrzymać jabłka na drzewach nieco dłużej – nawet do połowy listopada, pogoda jednak zweryfikowała ich plany. Mrozy z przełomu października i listopada przemroziły owoce pozostawione na drzewach. Tym samym zakończył się sezon zbiorów jabłek w tym roku, który ze względu na warunki pogodowe był bardzo wczesny, krótki i intensywny. Poszczególne odmiany zbierano średnio o 2 – 3 tygodnie wcześniej w porównaniu do przeciętnego sezonu, dlatego decyzja sadowników o zbieraniu jabłek do połowy listopada może wydawać się mało zrozumiała.

Generalnie zbiory jabłek uznawane są za jedne z największych od lat. Ostatnie szacunki mówią, że są one na poziomie 2,74 mln ton (dane wg GUS), tj. o około 12 proc. wyższe jak przed rokiem, co oznacza, że w bieżącym sezonie jesteśmy największym producentem jabłek w Europie i zajmujemy trzecie – bardzo wysokie miejsce na świecie.

Ile jabłek trafiło do przemysłu?

Zebraliśmy w tym roku ogółem prawie 2,8 mln ton jabłek – to bardzo dużo, a szacunki GUS mogą jeszcze zostać zweryfikowane, bo nie są to ostateczne dane. Jak co roku większość z tych owoców trafiła do przemysłu. W przeciętnych sezonach z zebranych jabłek do przetwórstwa rozdysponowywanych jest około 50 proc. ogółu produkcji, co oznacza, że w przeciętnym sezonie na koncentrat przerobionych zostałoby około 1,40 mln ton owoców. To jednak nie był zwykły, przeciętny sezon i wartość ta jest zdecydowanie wyższa.

W tym roku bardzo obrodziły dzikie jabłonie, z których plony praktycznie w całości trafiły na przemysł. Latem nad Polską przeszły nawałnice z gradobiciami niszcząc wiele sadów i zmuszając sadowników do sprzedaży jabłek, które w normalnych warunkach byłyby owocami deserowymi, na przemysł. Taka sama sytuacja miała miejsce na przełomie października i listopada, kiedy to mrozy zniszczyły owoce pozostawione na drzewach. Gdyby nie te anomalia pogodowe owoce trafiłyby do komór i sprzedane zostały jako owoce deserowe, a tak stały się surowcem do produkcji koncentratu.

To był sezon przetwórców

O wysokim popycie na polski koncentrat jabłkowy było wiadomo już przed rozpoczęciem sezonu. Puste magazyny przetwórń i ceny z poprzednich dwóch lat dochodzące do złotówki za kilogram pozwalały przypuszczać, że w tym roku będzie podobnie i ceny jabłek przemysłowych będą wysokie. Sadownikom nie przyszło nawet głowy, że scenariusz mógłby być inny zwłaszcza, że początek sezonu zapowiadał się korzystnie. Pierwsze jabłka przemysłowe stanowiące swego rodzaju zapychacz po koncentracie wiśniowym skupowane były bowiem pod koniec lipca w cenie 0,50, a nawet 0,55 zł/kg. Później sytuacja uległa zmianie (wykres).

Wykres. Średnie ceny skupu jabłek przemysłowych (grosze/kg) w miesiącach VIII – XII w roku 2011 i w miesiącach VIII – XI w roku 2012.

Ceny jabłek przemysłowych przez cały okres trwania zbiorów praktycznie nie przekraczały 50 groszy za kilogram. Nie pomogły zabiegi sadowników próbujących przetrzymać owoce i nie sypać ich w narzucanych cenach. Przetwórcy w tym roku twardo trwali przy swoim założeniu by nie przekroczyć tej wartości i co pewien, gdy cena „niebezpiecznie szybko” zaczynała piąć się w górę, robili kilku – kilkunastu groszową obniżkę. Jak dotąd ich zabiegi przyniosły oczekiwany efekt, bo przy naprawdę ogromnym popycie na koncentrat jabłkowy, cenie koncentratu dochodzącej do 1,40 euro (ok. 6,00 zł/kg) i obecnych cenach skupu surowca, mogą uznać ten rok za udany. Zgoła odmiennego zdania są sadownicy, zwłaszcza ci, którzy zmuszeni zostali do wysypania jabłek pogradnowych i pomrozowych.

Zbiory jabłek już się skończyły, a więc zakończył się stały dopływ surowca do przetwórń. Teraz do przerobu pozostaną tylko odpady posortowanicze, które stanowią zaledwie odsetek pozostałych na rynku jabłek. Czy to wpłynie na ceny przemysłu, by zachęcić sadowników do „zabawy” w wożenie jabłek przemysłowych, okaże się w najbliższych dniach.

Zobacz więcej: Jabłka