Ziemniaki po 10 zł za worek?
Obniżki hurtowych cen ziemniaków w Polsce są faktem. I są to obniżki dość dynamiczne. Według danych monitoringu cenowego redakcji fresh-market.pl średnia cena sprzedażowa ziemniaków żółtych kalibrowanych i workowanych spadła w dużym hurcie od pierwszej dekady sierpnia br. do chwili obecnej o blisko 29 procent.
Taka skala i tempo obniżki może robić wrażenie i budzić niepokój wśród producentów. I to próbują wykorzystać niektórzy uczestnicy gry rynkowej z popytowej strony rynku. To w interesie kupujących jest bowiem zwiększenie niepewności na rynku i budowanie przeświadczenia, iż trend spadkowy trwa, wciąż jest silny i, co najważniejsze, taki będzie w przyszłości. Służy to budowaniu „psychologicznego lewara”, który ma podważyć pewność siebie sprzedających i zwiększyć ich skłonność do dalszego schodzenia z ceny.
Niczemu innemu nie służą informacje o cenach ziemniaków na poziomie 10,00 zł/worek 15 kg (0,67 zł/kg) i wystawianie takich ofert zakupu. Mówią one: „patrzcie, po tyle kupujemy teraz ziemniaki, więc śpieszcie się z ich sprzedażą, bo zaraz będzie jeszcze taniej”. A jak jest naprawdę z cenami tych warzyw w polskim hurcie?
Jak napisaliśmy powyżej, faktem jest ich spadek. Ale z naszego wykresu widać iż mimo tego trendu, średnia cena sprzedażowa w dużym hurcie wciąż jest powyżej notowań z poprzednich lat. De facto pozostaje ona rekordowo wysoka względem nich. I to jest prawdziwy obraz rynku ziemniaków na jesieni 2023 roku. Owszem, trwają zbiory i strumień bieżącej podaży jest wyższy. Ale to podaż bieżąca, a za niedługo zbiory się zakończą.
Ziemniaków zaś w tym roku w Polsce wyprodukowano mało, co poświadczają dane GUS. Najnowsza prognoza mówi o zbiorach w bieżącym roku na poziomie zaledwie 5,5 mln ton. Nawet w słabym pod tym względem roku poprzednim było to 6,0 mln ton. Na wykresie powyżej widać, jakie to przyniosło ceny ziemniaków w poprzednim sezonie. I w tym sezonie należy oczekiwać podobnych tendencji, choć może rekordowego pułapu nie uda się utrzymać przez całą kampanię.
Teraz ceny sprzedażowe w dużym hurcie są najczęściej na poziomie: 1,00-1,27 zł/kg za odmiany żółte, 1,00-1,33 zł/kg za czerwone i 1,20-1,53 zł/kg za białe. Są jednak oferty sprzedaży dobrej jakości, grubszych ziemniaków odmiany np. Gala po 1,50 zł/kg. Piszemy, że być może nie uda się utrzymać rekordowo wysokiego poziomu ceny średniej, bo w tym sezonie nacisk na polski rynek ze strony importu może być większy niż w sezonie 2022/2023.
Obawy budzi zwłaszcza sprowadzanie taniego ziemniaka z Ukrainy. Jest to zagrożenie jak najbardziej realne, zwłaszcza, że władze UE z powodów politycznych chcą zmusić Polskę do wpuszczania na swój rynek ukraińskich produktów rolnych, nawet tych niespełniających kryteriów bezpieczeństwa żywności (nie ma bowiem fizycznej możliwości kontroli całego strumienia importu). Ukraiński ziemniak już idzie via Mołdawia do Rumunii, co uderza w nasz eksport do obu tych krajów (a to polscy najlepsi klienci w segmencie ziemniaków jadalnych).
Pamiętajmy jednak, iż w przypadku ziemniaków mamy do czynienia z jednym istotnym czynnikiem: na Ukrainie nie ma tak rozbudowanej bazy przechowalniczej, aby przetrzymać duże ilości ziemniaka przez dłuższy okres. W zimie szybko się może okazać, że Ukraina nie ma już czego eksportować, a może sama zacznie zwiększać import.
Przedwynikowy szacunek zbioru ziemniaków 2023
Ceny ziemniaków pozostały w trendzie spadkowym
Trudny sezon 2023 dla europejskich sadzeniaków ziemniaków
Ziemniaki, rekordowy wzrost cen o 26% w sierpniu
czytaj dalej