Zmiany w wysyłce ziemniaków
Uczestniczyli w nim dyrektorzy Departamentu Hodowli i Ochrony Roślin, Departamentu Rynków Rolnych oraz Zastępca Głównego Inspektora Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Wicewojewoda Łódzki Paweł Bejda, a także licznie przybyli producenci rolni i członkowie organizacji zajmujących się produkcją i przetwarzaniem ziemniaka oraz przedstawiciele nauki i samorządu terytorialnego.
Głównym tematem spotkania było omówienie nowych zasad wysyłki ziemniaków z Polski do innych krajów UE.
Z powodu występującego w Polsce wysokiego poziomu porażenia bulw ziemniaka bakterią Clavibacter michiganensis ssp. spedonicus (Cms) obowiązujące dotychczas zasady ich wysyłki do pozostałych państw członkowskich stanowiły znaczne utrudnienie dla polskich przedsiębiorców w dostępie do rynku Unii Europejskiej. Szczególny problem stanowiła konieczność badania wszystkich partii ziemniaka pochodzących z gospodarstwa, które zainteresowane było wysyłką. Dostrzegając skalę tych utrudnień Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi wystąpiło do Komisji Europejskiej z wnioskiem o zmianę zasad prowadzenia badań ziemniaków na okoliczność występowania bakterii Cms wysyłanych z Polski na rynek UE. Wniosek uwzględniał postulaty zgłoszone przez interesariuszy na spotkaniu, które odbyło się w październiku 2012 r. w gmachu MRiRW. Negocjacje w tej sprawie prowadzone były na forum Stałego Komitetu ds. Zdrowia Roślin w okresie luty – maj 2013 r.
Ostatecznie polska propozycja uzyskała poparcie pozostałych państw członkowskich oraz została zaakceptowana przez KE.
Nowe warunki określają, że ziemniaki pochodzące z miejsc produkcji, w których wysadzone zostały jednie sadzeniaki kwalifikowane lub ziemniaki badane na obecność bakterii Cms przez PIORiN, będą mogły być wysyłane do innych państw członkowskich Unii Europejskiej po przeprowadzeniu badań jedynie wysyłanych partii. W przypadku pozostałych gospodarstw, niespełniających tych warunków, ziemniaki będą wysyłane na dotychczasowych zasadach tj. badaniom podlegać będzie wysyłana partia, jak również wszystkie pozostałe partie pochodzące z tego samego miejsca produkcji. Ziemniaki nie będą mogły być wysyłane z gospodarstw, w których wykryto Cms.
Na podstawie przeprowadzonych badań wysyłane ziemniaki będą, podobnie jak do tej pory, zaopatrywane przez PIORiN w stosowne zaświadczenie.
Niestety, równolegle do prowadzonych negocjacji, polskie służby fitosanitarne otrzymywały informacje od służb pozostałych krajów UE o wysyłaniu z Polski ziemniaków, które nie były zaopatrzone w wymagane zaświadczenia, lub zaświadczenia te były fałszowane, a wśród wysyłanych w ten sposób płodów były również partie porażone, lub potencjalnie porażone przez Cms. Informacje takie otrzymała również KE.
W związku z zaistniałą sytuacją Polska została zobowiązana do rozwiązania problemu wysyłek ziemniaków bez wymaganych zaświadczeń, w szczególności poprzez wzmożenie kontroli na drogach. Komisja Europejska w swoim stanowisku wskazała, że jeżeli sytuacja w tym zakresie nie ulegnie poprawie, a także powtarzać się będą nadal przypadki wysyłki ziemniaków porażonych przez bakterię Cms, podjęte zostaną kroki prawne w celu ochrony pozostałych państw członkowskich przed ryzykiem rozprzestrzenienia się tej bakterii. Dalsze nieprawidłowości w tym obszarze mogą zatem skutkować wprowadzeniem wobec Polski dodatkowych restrykcji, włącznie z zakazem wywozu bulw ziemniaków.
Uczestnicy spotkania z satysfakcją odnieśli się do nowych rozwiązań dotyczących wysyłki ziemniaków podkreślając, że wynegocjowane warunki, zachęcające do dbałości o zdrowotność wysadzanego materiału, stanowią dobrą podstawę do rozwiązań systemowych, które przyczynią się do skutecznego zwalczania bakterii Cms.
W trakcie dyskusji poruszono również kwestię dopłat do uprawy ziemniaka oraz wykorzystania kwalifikowanego materiału nasadzeniowego w nowej perspektywie finansowej, problemów prawidłowego definiowania młodych ziemniaków wprowadzanych do obrotu, a także pomocy dla obszarów dotkniętych powodzią.
Podsekretarz stanu zwróciła szczególną uwagę na konieczność zacieśnienia współpracy organizacji branżowych zajmujących się problematyką ziemniaka, zachęcając jednocześnie do aktywnego udziału w kształtowaniu powstających przepisów prawa, w tym także na forum UE i organizacji międzynarodowych.
Zobacz więcej: Ziemniaki
Młode ziemniaki już tanieją
Chory rynek ziemniaka
