Eksport pomidorów w 2011 roku
Rosja zyskuje, Unia traci
Jak widać w tabeli poniżej, wolumen eksportu pomidorów z Polski w 2011 roku wyniósł 55,3 tys. ton. Jego wartość w złotych wyniosła 150,8 mln. Największym odbiorcą polskich pomidorów była Rosja z wolumenem 17,5 tys. ton. Innymi liczącymi się importerami były: Białoruś – 10,7 tys. ton, Ukraina 9,7 tys. ton, Wielka Brytania 6,0 tys. ton i Czechy 3,9 tys. ton. Powyżej tysiąca ton trafiło również do Rumunii, Niemiec i Litwy. Nie ulega wątpliwości, że najważniejszym obszarem dla eksportu była zatem Europa Środkowo-Wschodnia, gdzie w sumie trafiło 38,0 tys. ton polskich pomidorów, czyli 68,6 proc. całości eksportu. Jednocześnie było to ponad dwukrotnie więcej niż wolumen eksportu do całej Unii Europejskiej. Do samej Rosji wyeksportowano więcej pomidorów niż do całej Unii.
Kraj |
Jedn miary |
Ilosc |
Wartość |
Wartość |
Wartość |
RAZEM POZYCJA: |
kg |
55 299 070 |
150 830 154 |
37 646 799 |
53 516 851 |
RAZEM Kraje Eur. Śr.-Wsch. : |
kg |
37 961 349 |
98 086 788 |
24 507 180 |
34 745 156 |
Białoruś |
kg |
10 727 758 |
21 414 580 |
5 331 562 |
7 543 547 |
Chorwacja |
kg |
20 274 |
36 155 |
9 123 |
13 216 |
Mołdowa |
kg |
450 |
1 100 |
276 |
363 |
Rosja |
kg |
17 538 500 |
57 016 066 |
14 207 638 |
20 173 942 |
Ukraina |
kg |
9 674 367 |
19 618 887 |
4 958 581 |
7 014 088 |
RAZEM Kraje rozwijające się : |
kg |
136 324 |
261 412 |
66 337 |
94 872 |
Kazachstan |
kg |
135 648 |
257 776 |
65 428 |
93 599 |
QQ w ramach handlu z kr.trzecimi |
kg |
676 |
3 636 |
909 |
1 273 |
RAZEM Pozostałe kraje rozwinięte : |
kg |
48 004 |
99 691 |
24 917 |
35 333 |
Norwegia |
kg |
48 004 |
99 691 |
24 917 |
35 333 |
RAZEM Unia Europejska : |
kg |
17 153 393 |
52 382 263 |
13 048 365 |
18 641 490 |
Austria |
kg |
183 207 |
439 854 |
109 385 |
156 641 |
Belgia |
kg |
64 176 |
91 907 |
22 243 |
32 004 |
Bułgaria |
kg |
213 183 |
374 171 |
93 775 |
134 850 |
Dania |
kg |
28 |
198 |
49 |
70 |
Estonia |
kg |
226 225 |
508 234 |
127 505 |
177 438 |
Finlandia |
kg |
149 448 |
249 875 |
61 404 |
87 859 |
Francja |
kg |
677 364 |
1 455 216 |
361 280 |
517 551 |
Grecja |
kg |
19 512 |
24 715 |
6 203 |
8 935 |
Hiszpania |
kg |
477 286 |
1 430 707 |
356 801 |
510 655 |
Irlandia |
kg |
21 950 |
77 732 |
19 503 |
27 568 |
Litwa |
kg |
1 109 640 |
2 779 922 |
694 813 |
989 036 |
Łotwa |
kg |
280 962 |
573 092 |
142 594 |
200 669 |
Niderlandy |
kg |
255 270 |
831 185 |
206 706 |
293 126 |
Niemcy |
kg |
1 059 440 |
4 794 958 |
1 203 701 |
1 678 783 |
QQ w ramach handlu z UE |
kg |
248 |
1 706 |
431 |
573 |
Republika Czeska |
kg |
3 920 613 |
7 700 641 |
1 896 259 |
2 720 260 |
Rumunia |
kg |
1 518 084 |
2 507 966 |
627 425 |
897 105 |
Słowacja |
kg |
275 209 |
838 968 |
206 887 |
295 986 |
Szwecja |
kg |
522 419 |
1 762 839 |
439 489 |
630 495 |
Węgry |
kg |
158 400 |
324 051 |
78 223 |
112 683 |
Wielka Brytania |
kg |
6 020 729 |
25 614 326 |
6 393 689 |
9 169 203 |
Trzeci kwartał jak zwykle kluczowy
Kolejna tabela przedstawia kwartalne zmiany w wolumenie eksportu pomidorów w 2011 roku, z uwzględnieniem najważniejszych importerów. Jak widać eksport zakończył się tak naprawdę wraz z końcem trzeciego kwartału. W końcówce sezonu, w październiku poziom eksportu był minimalny. Większość eksportu została zrealizowana w pierwszym półroczu (ponad 53,5 proc.), z tym że w przypadku UE jako całości oraz Rosji, Wielkiej Brytanii i Czech eksport nabrał rozmachu dopiero w trzecim kwartale. W przypadku natomiast Ukrainy eksport pomidorów po pierwszym półroczu praktycznie się zakończył.
|
po 2 kw. |
po 3 kw. |
po 4 kw. |
Razem |
29,6 |
54,9 |
55,3 |
Razem kraje Europy |
24,7 |
38 |
|
Razem UE |
4,8 |
17,2 |
17,2 |
Rosja |
8,7 |
17,5 |
17,5 |
Białoruś |
6,4 |
10,7 |
10,7 |
Ukraina |
9,6 |
9,7 |
9,7 |
Wielka Brytania |
1,8 |
6 |
6 |
Czechy |
0,6 |
3,9 |
3,9 |
Niepokojące tendencje
Główny Urząd Statystyczny udostępnia dane o handlu zagranicznym od roku 2004. Warto zatem prześledzić, jak kształtował się eksport pomidorów na przestrzeni lat 2004 – 2011.
Dla ułatwienia i zachowania czytelności prezentowanych danych przedstawimy fluktuacje eksportu ogółem, eksportu do krajów Europy Środkowo – Wschodniej i UE oraz do krajów – największych odbiorców w roku 2011 z dodatkowym uwzględnieniem Niemiec. Należy jednak pamiętać, że w poszczególnych latach były kraje spoza poniższego zestawienia, do których trafiało więcej pomidorów. Na przykład w 2008 roku Litwa zaimportowała19,7 tys. ton.
Pierwszy wykres przedstawia eksport ogółem oraz eksport do krajów Europy Środkowo -0 Wschodniej i krajów UE.
Jak widać szczyt ilościowy eksportu przypadał na rok 2008. Wyjechało wtedy z Polski 87,25 tys. ton pomidorów. Potem było coraz słabiej. W 2011 roku niekorzystną tendencję pogłębił kryzys związany z zatruciami bakterią E. coli. Kolejnym istotnym zjawiskiem, jakie daje się odczytać z powyższego wykresu jest spadek eksportu do UE a wzrost eksportu na wschód. Eksport do UE w roku 2011 jest niższy niż w roku 2004 i dramatycznie niższy niż w 2008, kiedy to był na poziomie 69,36 tys. ton. A przypomnijmy – w 2011 roku tylko 17,15 tys. ton, czyli zaledwie 24,7 proc. tego poziomu z roku 2008.
Spadku eksportu do Unii nie kompensuje wzrost eksportu na wschód. Z najniższego poziomu w 2006 – 5,53 tys. ton wzrósł on do poziomu 37,96 tys. ton, czyli niemal siedmiokrotnie, jednak jest to poziom niższy niż eksport do UE z lat 2005 – 2009.
Przyjrzyjmy się teraz zmianom w eksporcie naszych największych odbiorców. Prezentuje je poniższy wykres.
Widać tu przede wszystkim ogromny spadek eksportu do Wielkiej Brytanii. Jest to właśnie główny powód spadku udziału całej strefy unijnej w eksporcie polskich pomidorów. Na wykresie widać również wzrost roli rynku rosyjskiego dl polskich pomidorów, z rekordowym rokiem 2010 – 24,18 tys. ton. Widać też malejący wolumen eksportu do Czech, choć wciąż kraj ten utrzymuje się w czołówce odbiorców. Od roku 2006 rosła znacząca rola Ukrainy jako importera polskich pomidorów, natomiast duży eksport na Białoruś to sprawa bardzo świeża, dotycząca tylko roku 2011. Na koniec Niemcy, których udział w zakupie polskich pomidorów pozostawał dość niski, 2 – 3 tys. ton, przekraczając poziom 4 tys. ton w roku 2009 i 2010. W roku 2011 zanotowano ponowny spadek eksportu do Niemiec, co zapewne miało związek ze sprawą zakażeń bakterią E.coli.
Podsumowując można stwierdzić, że Polskie pomidory mają od kilku lat tych samych kluczowych odbiorców, z tym że redukcji, i to znacznej, uległ wolumen eksportu do UE, głównie do Wielkiej Brytanii, natomiast rosła w ostatnich latach rola Rosji oraz, w mniejszym stopniu Ukrainy i Białorusi. Niepokojącą tendencją jest spadek eksportu ogółem, który to trend trwa od 2008 roku.
Jeśli masz pytania, napisz do autora: marek.s|fresh-market.pl| |marek.s|fresh-market.pl
Zobacz więcej: Pomidory?preview=1