Mechaniczny zbiór pomidorów już w Polsce

Pomidory gruntowe kierowane do przemysłu przetwórczego, zwłaszcza do produkcji przecierów i soków mogą być zbierane mechanicznie.

Kłopoty z pozyskaniem siły roboczej oraz coraz większe koszty kampanii zbiorczej spowodowały, że plantatorzy z rejonu Włocławka zaczęli interesować się kombajnem do zbioru pomidorów.
 
W ubiegłym roku, za pośrednictwem lokalnej firmy przetwórczej, kilku producentów wyjechało na Węgry, by przekonać się jak tego typu maszyna sprawdza się w praktyce. Wkrótce po powrocie do kraju podjęto decyzje o ściągnięciu kombajnu do Polski.

Urządzenie wypróbowano w naszych warunkach klimatycznych. Z działki o powierzchni jednego hektara można zebrać plon w ciągu 4-8 godzin. Do obsługi kombajnu potrzebnych jest sześć osób  (operator, kierowca ciągnika z przyczepą lub samochodu odwożącego warzywa, trzy osoby obecne przy stole selekcyjnym i jeden pracownik do odrzucania ewentualnych zanieczyszczeń).
 
Odmiana
Pierwszą i zasadniczą sprawą było dobranie odpowiednich warzyw. Niestety nie wszystkie nadają się do zbioru jednofazowego. Dobrze by odmiany miały twarde i samo kończące się owoce. Najlepiej, by ich dojrzewanie przebiegało w tym samym czasie. Odmiany do zbioru mechanicznego powinny charakteryzować się także łatwym odrywaniem od szypułek.

System sadzenia
Innym problemem jest system sadzenia roślin pomidorów. Muszą być tak rozmieszczone, by kombajn mógł wjechać w wyznaczone miejsce, nie niszcząc przy tym sąsiednich warzyw.

Pomidory muszą być posadzone w systemie rzędowo-pasowym. Dwa rzędy, które znajdują się pod kombajnem umieszcza się w pasie w odległości 60 cm. Dystans między pasami uwarunkowany jest szerokością roboczą kombajnu.

Przygotowanie plantacji do zbioru
Plantacja do zbioru mechanicznego powinna być odpowiednio przygotowana. Równy wzrost roślin, zawiązywanie owoców, dorastanie, a później dojrzewanie może gwarantować wysadzenie rozsady z wielodoniczek.

Rośliny wtedy łatwo się przyjmują, obsada na jednostce powierzchni jest największa. Praktycznie wszystkie rośliny mają równy potencjał plonotwórczy. W naszym klimacie, przy takim systemie sadzenia możemy w pewnym stopniu regulować termin zbioru. S

adzenie rozsady z różnej wielkości doniczek w tym samym terminie spowoduje przesunięcie w szczycie plonowania. Im mniejsze doniczki, tym szczyt plonowania przeciąga się na późniejszy termin.

Przyspieszanie dojrzewania
Plantacja do zbioru mechanicznego powinna być w naszych warunkach pogodowych opryskiwana preparatami przyspieszającymi dojrzewanie. Jedynym i zasadniczym problemem w postępowaniu z owymi środkami jest to, że mają one optymalne działanie, wówczas gdy temperatura nie spada poniżej 15۫ C.

Przyspieszanie dojrzewania przeprowadza się najczęściej w drugiej połowie sierpnia i we wrześniu, kiedy słupek rtęci obniża się nawet poniżej 10 ۫C.
 
Działanie preparatów jest wtedy bardzo słabe, a terminy w których owoce pomidorów powinny dojrzeć przeciągają się. Zaburzeniu może ulec cały plan kampanii zbiorczej.

Zbiór
Plantacja do zbioru jednofazowego powinna być dojrzała w jak największym procencie. Owoce muszą trzymać się na łodygach, ponieważ kombajn podbiera rośliny wraz z owocami i dopiero później je od siebie oddziela. Wszystkie części zielone wydmuchiwane są do tyłu poza maszynę.
Owoce trafiają na stół selekcyjny.
 
Następny etap to transport owoców na samochody czy przyczepy i wywóz do przetwórni. Kombajn zbierał pomidory na plantacjach w okolicach Włocławka przez cały sezon. W rozmowie z jednym z prezesów grupy producenckiej dowiedziałem się, że plantatorzy są zadowoleni z uzyskanych efektów. Po wykonanych próbach okazało się, że wszyscy obstają przy zbiorze mechanicznym.
 
Zagrożenia
Jednym z zagrożeń przy zastosowaniu zbioru mechanicznego są niestabilne warunki atmosferyczne, panujące pod koniec sierpnia, we wrześniu, a także na początku października.
Niestety w klimacie środkowej Polski sterowanie okresem zbioru poprzez termin sadzenia jest bardzo trudne.

Przyśpieszanie dojrzewania nie zawsze przynosi dobre efekty, a za plon handlowy uznaje się pomidory już czerwone.

Można powiedzieć, że krok w przyszłość został poczyniony. Jak długo będziemy czekali na stu procentowe zmechanizowanie zbioru? - czas pokaże.



Źródło: fresh-market.pl, za Piotrem Borczyńskim (KPODR w Minikowie, Oddział w
Zarzeczewie)
 

Zobacz więcej: Pomidory