Poprawa hurtowych cen białej kapusty
Tegoroczne zbiory kapusty w Polsce są najniższe od lat. Przypomnijmy, że dane GUS mówią o poziomie 650 tys. ton. To dane szacunkowe, ale nie należy się spodziewać jakieś znaczącej weryfikacji w górę w tym zakresie. Również, jeśli chodzi o zbiory kapusty białej. Przypomnijmy nasze zestawienie wielkości zbiorów kapusty w Polsce, sporządzone w oparciu o dane GUS z ostatnich dziesięciu lat.
źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS
A jednak, mimo tak niskich zbiorów, o 2 procent niższych od bardzo słabych zbiorów zeszłorocznych, średnia cena białej kapusty w dużym hurcie przez ostatnie dwa miesiące znajdowała się wyraźnie poniżej poziomu z analogicznego okresu zeszłego roku. Ba, pod koniec pierwszej dekady października znalazła się ona poniżej ceny średniej z tego samego okresu sezonu 2018/2019, mimo że w tamtym roku zebrano w Polsce blisko 300 tys. ton kapusty więcej.
Przebieg krzywej średniej ceny kapusty w bieżącym sezonie i jej relacje do wcześniejszych cen pokazuje nasz drugi wykres. I widać na nim, że początek obecnego tygodnia przyniósł na rynku kapusty białej znaczącą poprawę sytuacji cenowej. Dziś kapusta ta jest bowiem oferowana w dużym hurcie po cenach sprzedażowych z zakresu 0,90-1,30 zł/kg. Oznacza to poprawę zwłaszcza w górnym zakresie przedziału cenowego, jako że poprzednio było to 0,80-1,00 zł/kg (średnio +22 procent).
Dobrej jakości kapusta biała zyskuje w cenie, a przyczyną, jak się wydaje, jest głównie zmniejszenie jej bieżącego popytu. Czyżby producenci wstrzymywali się ze sprzedażą w oczekiwaniu na lepszą koniunkturę w kolejnych miesiącach? Tak było we wspomnianym wyżej sezonie 2018/2019. Po Nowym Roku 2019 ceny kapusty ostro ruszyły w górę.
Jednak wówczas było to możliwe ze względu na ogromny deficyt w podaży białej kapusty za naszą wschodnią granicą. Przede wszystkim na Ukrainie, gdzie szedł eksport tego warzywa z Polski, ale też na Białorusi i w Rosji, co wpływało na ceny w całym regionie.
Teraz sytuacja wygląda nieco inaczej. Po pierwsze rynek rosyjski jest znacznie bardziej odseparowany od wpływu na ceny na Ukrainie, a już tym bardziej w Polsce. Po drugie inaczej przekładają się realia cenowe ukraińskie na sytuację popytową w Polsce. Faktem jest, iż ceny kapusty białej na Ukrainie są już bardzo zbliżone do tych z lutego 2019. Wówczas było to 7,00-9,00 hrywien/kg, teraz jest to 5,00-10,00 hrywien/kg. Tyle że ówczesne ceny w przeliczeniu dawały 0,99-1,27 zł/kg, a teraz jest to 0,58-1,15 zł/kg. Wtedy ceny na Ukrainie miały dodatkowy impuls pro wzrostowy, jakim był eksport do Rosji (gdzie w przeliczeniu z kapustę płacono w lutym 2019 roku już nawet 1,80-1,90 zł/kg). Oczywiście był to eksport pośredni, przez Białoruś, ale był. Teraz nie ma o tym mowy.
W sezonie bieżącym raczej nie ma co oczekiwać aż tak dużego popytu na polską kapustę płynącego z Ukrainy. Z różnych względów, nie wyłączając politycznych. Ale nawet jeśli popyt ten będzie spory, to ceny będą znacząco niższe. Nie wykreują one takiego trendu zwyżkowego na naszym rynku, jaki obserwowaliśmy pięć lat temu.
A zatem należy oczekiwać sezonu bardziej zróżnicowanego pod względem kierunków i skali zmian cenowych. Obecna tak .,znacząca poprawa raczej nie jest początkiem długookresowego trendu. Czy nie jest tylko chwilową korektą wywołaną wahnięciem w podaży po świątecznym początku listopada? Zobaczymy. W każdym razie jest sporo przesłanek do tego, aby obecna cena średnia pozostała powyżej tej z zeszłego roku.
Kapusta biała przestała tanieć?
