Szklistość miąższu jabłek
Szklistość miąższu jest to choroba fizjologiczna jabłek, której występowanie zależy od wielu czynników. Główną przyczyną powstawania tej choroby są niekorzystnie warunki panujące w czasie okresu wegetacyjnego oraz zbyt niskie stężenie wapnia w owocach. Chorobie sprzyjają długotrwałe okresy upałów i suszy w czasie wegetacji oraz znaczne wahania temperatury przed zbiorem owoców. Czynnikami wpływającymi na występowanie choroby są: nadmierne przerzedzanie, silne cięcie drzew, wysoki stosunek liści do owoców, a także nadmierne wyrośnięcie owoce przenawożone azotem.
Objawy szklistości miąższu
Pierwsze objawy szklistości miąższu pojawiają się jeszcze w sadzie, na końcowym etapie wzrostu owoców – przed zbiorami. Pojawiają się one najczęściej w pobliżu wiązek sitowo-naczyniowych i w okolicach gniazda nasiennego. Opanowany przez chorobę miąższ na skutek wysycenia przestworów międzykomórkowych sokiem zawierającym sorbitol staje się wodnisty, szklisto-przeźroczysty (stąd nazwa choroby). Czasami przy intensywniejszym przebiegu choroby, objawy szklistości miąższu uwidaczniają się także na powierzchni owocu. Mają one wówczas postać ciemnych, rozmytych plam.
Sorbitol jest to organiczny związek chemiczny z grupy cukroli (alkohol heksahydroksylowy) – bezbarwna substancja krystaliczna o słodkim smaku. Sorbitol jest podstawowym węglowodanem transportowanym z liści do owoców, gdzie zostaje zamieniony na fruktozę. Główną przyczyną szklistości miąższu są zaburzenia w przekształceniu sorbitolu do fruktozy. Sorbitol w przestworach międzykomórkowych prowadzi do powstania alkoholu etylowego i aldehydu octowego. Związki te w wysokim stężeniu są toksyczne dla tkanek owoców, dlatego z czasem powodują ich ciemnienie i rozpad (rozpad po szklistości miąższu).
Zapobieganie chorobie
- Bardzo ważnym czynnikiem wpływającym na intensywność wystąpienia objawów choroby jest zbiór jabłek w optymalnym terminie.
- Istotnym czynnikiem zapobiegającym chorobie jest zawartość wapnia w owocach. Wapń reguluje procesy dojrzewania w jabłkach, dzięki czemu zmniejsza się ryzyko, że jabłka zbyt szybko przejrzeją. Należy dlatego stosować pozakorzeniowe dokarmianie owoców solami wapnia.
- Nie należy przesadzać z nawozami azotowymi oraz borem, gdyż zbyt duże dawki N i B sprzyjają powstawaniu choroby.
- Powstawaniu choroby sprzyja także stosowanie zabiegów zwiększających powierzchnię rumieńca, dlatego trzeba je wykonywać z rozwagą.
- Kontrola jabłek przed zbiorem w celu sprawdzenia, czy choroba nie występuje – można wówczas jabłka sprzedać na tyle wcześnie, by choroba się nie rozwinęła do rozpadu po szklistości
- W przypadku niewielkich objawów korzystnie wpływa na owoce opóźnienie schłodzenia (przetrzymać je przez kilka dni w temperaturze około 10°C) oraz nieco wyższa temperatura przechowywania. Objawy szklistości mogą wówczas zniknąć. Należy jednak wziąć pod uwagę, że w takich warunkach jabłka szybciej dojrzewają i należy skrócić okres ich przechowywania.
Zobacz więcej: Jabłka
Gorzka plamistość podskórna
Pleśnienie gniazda nasiennego jabłek
Mokra zgnilizna jabłek
Brunatna zgnilizna owoców
Parch przechowalniczy
