Borówka amerykańska

Borówka wysoka, zwana także borówką amerykańską, to gatunek rośliny z rodziny wrzosowatych. Kuzynka czarnej jagody. Pochodzi z Ameryki Północnej, stąd jej alternatywna nazwa. Jej popularność na świecie, w tym również w Polsce bardzo wzrosła w ostatnich kilkunastu latach i wciąż rośnie. Bardzo rozwinęła się też hodowla borówek, dostarczając palety nowych odmian o różnych porach dojrzewania

W Polsce borówki wysokie to owoce sezonowe, kojarzące się z latem, chociaż sezon handlowy trwa od czerwca do końca października. Po sezonie krajowym borówki wysokie nie znikają z półek sklepowych, jako że dostępne są owoce importowane – jesienią i zimą sprowadza się je głównie z Ameryki Południowej, wiosną z Hiszpanii.

Owoce borówek cenione są za swoje walory smakowe i odżywcze. Są one bogatym źródłem witamin oraz makro- i mikroelementów. Wśród tych pierwszych związków należy wymienić: A, witaminy z grupy B, C oraz E. Składniki mineralne to cynk, selen, miedź, magnez, żelazo czy wapń. Borówki – owoce o ciemnoniebieskiej barwie, są też bogatym źródłem związków antyoksydacyjnych. Przy tym charakteryzują się niską kalorycznością: zaledwie 57 kcal/100 g.

Borówki wysokie spożywa się na surowo, również w deserach. Świetnie nadają się także do przetworów, a to dzięki dużej zawartości pektyn. Na rynku dostępne są też borówki mrożone.

Według źródeł FAO światowa produkcja borówki wysokiej na świecie w 2020 roku wynosiła 842 tys. ton, a na liście krajów produkujących te owoce w wymienionym roku było 31 państw. Największym producentem były Stany Zjednoczone z wolumenem 294 tys. ton, na miejscu drugim znalazło się Peru z wolumenem 180 tys. ton, a na trzecim Kanada z ilością 146 tys. ton.

Hurtowe ceny krajowych borówek świeżych, to w ostatnim okresie z roku na rok  były one niższe, co wiązało się z generalnym wzrostem produkcji tych owoców w Polsce. Ponadto, wykazują one silną korelację z czynnikiem sezonowości. W czerwcu zaczynają z wysokich poziomów rzędu ponad 40 zł/kg, by bardzo szybko spadać do 10 zł/kg w lipcu i sierpniu. W sierpniu zaczyna się trend wzrostowy cen w dużym hurcie borówki, gdy podaż owoców zaczyna maleć. Jednak w ostatnich latach ta zwyżka w drugiej części sezonu była wyraźnie słabsza niż kiedyś. Dla przykładu, w roku 2021 borówka kończyła sezon w dużym hurcie w październiku ze średnią ceną 21 zł/kg, a wcześniej bywało to bliżej poziomu 35 zł/kg.

Polska według tych danych zajęła czwarte miejsce z wolumenem 55,3 tys. ton. Natomiast według danych GUS produkcja borówek w Polsce w roku 2020 wyniosła 54,1 tys. ton, a dynamika wzrostu produkcji w relacji do roku 2019 osiągnęła +55,5 procent, co dobrze pokazuje, jak szybko rozwija się ten segment rynku owoców.

Według danych GUS polski eksport borówek wysokich w 2020 roku wyniósł 15,0 tys. ton oraz 379,8 mln zł, co oznacza wzrost rok do roku aż o 75 procent dla wolumenu i 88 procent dla wartości tego eksportu. Największym odbiorcą polskich świeżych borówek były Niemcy, dokąd w 2020 roku trafiło 7,0 tys. ton tych owoców (47 procent polskiego eksportu ogółem w tej kategorii). Na miejscu drugim uplasowała się Wielka Brytania z 2,4 tys. ton (16 procent), na trzecim Holandia z 1,8 tys. ton (8 procent), a na czwartym Szwecja z 1,2 tys. ton (8 procent).

W 2020 roku sprowadzono do Polski, według informacji GUS, 7,2 tys. ton świeżych borówek wysokich za 202,4 mln zł. Największymi dostawcami tych owoców w 2020 roku były: Hiszpania z wolumenem 2,4 tys. ton (34 procent polskiego importu ogółem w tej kategorii, Holandia z 2,2 tys. ton (30 procent) oraz Portugalia z 0,7 tys. ton (10 procent). Holandia to oczywiście re-eksporter południowoamerykańskich borówek w okresie jesienno-zimowym.