Czy cebula potanieje?

2013-10-11 11:00

Źródło: www.fresh-market.pl (Marek Słowiński)

Wysokie ceny cebuli wynikają z ograniczeń w jej podaży oraz, co nie mniej istotne, z sytuacji na rynku międzynarodowym. Na którym, wie to każdy z branży, rządzi Holandia.

Mamy rynek sprzedawcy

Jak prezentuje się zatem aktualna sytuacja na rynku cebuli? Za nami wstępne i przedwynikowe szacunki GUS na temat zbiorów. Wiadomo, że cebuli będzie w tym roku mniej niż przed rokiem. Na razie (dane z września) jest mowa o 611 tys. ton zamiast 642 tys. ton jak w 2012 roku i 649 tys. ton jak średnia z lat 2006 – 2010.

Świadomość tego już odpowiednio „ustawiła” rynek. Producenci nie są skłonni do zbyt szybkiego pozbywania się towaru. W rezultacie na rynek trafia relatywnie mniej cebuli niżby mogło i to konserwuje ceny. A nawet widać nacisk strony podażowej na cen tych wzrost. Obecnie kalibrowaną cebulę pakowaną w worki można kupić w dużym hurcie najczęściej po 0,80 – 1,00 zł/kg. Ale nie brakuje ofert w cenach na poziomie 1,05 – 1,15 zł/kg. Mamy zatem typowy rynek sprzedającego.

U innych też bez rewelacji

W dodatku wiadomo, że w innych krajach – eksporterach nie będzie rekordowych zbiorów. Nie będzie rekordowych zbiorów w Niemczech. Raczej w „dolnej granicy stanów średnich”. Na przeciętnym poziomie będą zbiory w Austrii, który to kraj jest może i małym graczem (eksport na poziomie 50 tys. ton rocznie wobec nawet 1 mln ton eksportu Holendrów), ale potrafi odegrać rolę języczka u wagi.

Jeśli zaś chodzi o kluczowego gracza – Holandię, wiadomo, że zbiory w tym roku będą niższe niż te przed rokiem. Takie informacje powinny dodatkowo wpływać na utrzymanie wysokich cen. I do niedawna wpływały…

Holendrzy przedobrzyli

Kłopot w tym, że Holendrzy najwyraźniej poczuli się zbyt pewnie i poprzeczkę cenową zawiesili zbyt wysoko. A to zawsze jest ryzykowne. I teraz widać tego efekty. Holenderska cebula okazała się ostatnio zbyt droga dla krajów Afryki i Dalekiego Wschodu. Na rynku afrykańskim wypiera ją cebula z Maroka, na Dalekim Wschodzie zaś cebula z Chin i Brazylii. Ta druga oczywiście psuje też Holendrom deal w Ameryce Południowej i Środkowej. Również w Europie nie ma w tej chwili wielkiego eksportu.

Rezultatem takiego, a nie innego obrotu spraw na świecie jest, dość gwałtowny, można powiedzieć, spadek cen cebuli w Holandii. Dość gwałtowny i dość zaskakujący (nie tylko dla Holendrów). W ciągu krótkiego czasu cebula w ofertach holenderskich eksporterów staniała z 0,25 euro/kg do 0,20 euro/kg, a u producentów z 0,23 euro/kg do 0,18 euro/kg.

Może to znaleźć odzwierciedlenie w sytuacji na polskim rynku, jako że Holendrzy będą aktywniej wpychali się na każdy możliwy teren. 0,20 euro to, przy aktualnym, spadkowym kurcie euro 0,84 zł. Uwzględniając transport nie jest jeszcze tak tanio. Ale raz rozpoczęty spadek cen w Holandii może jeszcze chwilę potrwać i w rezultacie do Polski może zacząć trafiać dużo taniej holenderskiej cebuli. Wtedy ceny cebuli polskiej będą musiały spaść.

Nasze prognozy

Jak się to ma do prognoz formułowanych na łamach portalu fresh-market.pl? Dotychczasowa sytuacja, ze stabilnymi, relatywnie wysokimi cenami, to realizacja prognozy w wariancie „optymistycznym” (oznaczenie: 2013progn.). Widać to na poniższym wykresie.

Dane rzeczywiste (linia koloru zielonego) niemal idealnie wpasowały się w krzywą prognozy, która zbudowana była w końcówce sierpnia. A jak ma się możliwość spadku cen do naszej prognozy? Jeśli faktycznie zniżki w Holandii odbiją się na cenach w Polsce, to można się spodziewać, że ceny rzeczywiste zbliżą się bardziej do wariantu drugiego – „pesymistycznego” (oznaczonego jako 2013progn1). Wtedy ceny cebuli w dużym hurcie powinny znaleźć się na poziomie 0,76 – 0,80 zł/kg w okresie do końca października.

Potem spodziewana jest (w obu wariantach) powolna odbudowa ceny. Będzie to wynikało przede wszystkim z faktu, że z rynku zejdzie towar, który nie znalazł miejsca w magazynach. A producenci, do sprzedaży zmagazynowanej cebuli po niższych cenach, będą już znacznie mniej skłonni.

Zobacz więcej: Cebula